این موضوع پس از سفر سال ۲۰۰۷ آقای ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان به امارات متحده عربی با جدیت پیگیری می شود.

در این راستا در سال ۲۰۰۷ نمایندگانی از شرکتهای معروف امارات و سنگاپور وارد گرجستان شده و مذاکراتی را با مقامات این کشور انجام داده اند. اما به توجه به ابعاد اصلاحات اقتصادی و تسهیل تجارت در گرجستان به نظر می رسد اصلاحات به حدی گسترده است که در آینده ای نزدیک کل کشور را به منطقه آزاد تجاری

نزدیک نماید. حذف تعرفه بیش از ۹۵ درصد کالاهای وارده به این کشور، حذف موانع

غیر گمرکی و امکان ترخیص آسان کالا، امکان مالکیت اموال غیر منقول و زمین توسط

افراد و شرکتهای خارجی و …. زمینه های تسهیل تجارت و سرمای هگذاری در این کشور را

فراهم کرده است.

۶-۲ . قوانین بانکی و نحوه انتقال پول و سرمایه

سیستم بانکی گرجستان خصوصی است و بانکهای تجاری این کشور عمدتاً در اختیار

بخش خصوصی است. بانک ملی ب هعنوان بانک مرکزی زیر نظر وزارت دارایی بر اعمال

بانکهای خصوصی نظارت دارد. بانک ملی )مرکزی ( سیاستهای پولی و مالی کشور را

تنظیم و برای تأسیس بانکهای خصوصی مجوز صادر می نماید. اکثر بانکهای گرجی با

بانکهای خارجی ارتباط پولی دارند.

انتقال ارز توسط بانکها به تمام کشورهایی که سیستم بانکی آنها با بانکهای خارجی

مرتبط می باشد، انجام می گردد. کشورهایی که با گرجستان ارتباط مستقیم پولی و بانکی

دارند، ب هراحتی می توانند به طور مستقیم پول را به هر کشوری حواله نمایند. انتقال ارز

از گرجستان به ایران و بالعکس به طور غی رمستقیم و بیشتر از طریق بانکهای آلمانی

صورت می پذیرد. بانکهای تجاری گرجستان با کشورهای روسیه، آمریکا، ترکیه،

آذربایجان، ارمنستان، اوکراین، کانادا و چند کشور عضور اتحادیه اروپا ارتباط پولی

مستقیم دارند.

بر اساس قوانین این کشور فعالیت بانکهای خصوصی داخلی و خارجی در این کشور

امکانپذیر است و در صورت رعایت شرایط اعلام شده از سوی بانک ملی گرجستان افتتاح

شعبه بانکهای خارجی در این کشور امکانپذیر است.

عدم وجود مکانیزم بانکی جهت نقل و انتقال پول و ارز از گرجستان به ایران و بالعکس از

عمده ترین مشکلات تجارت ایران با کشورهای تازه استقلال یافته از جمله گرجستان بوده

است. در حال حاضر مبادله پولی بین دو کشور از طریق غیر مستقیم و کشور ثالث با حواله

از طریق سیستم ارزی بانک توسعه صادرات ایران انجام می گیرد. تجار ایرانی با مراجعه به

یک بانک گرجی با حواله ارز به بانکهای ایرانی از طریق یک بانک واسطه خارجی )بیشتر

بانکهای آلمان( ارز حاصل از صادرات را به کشورمان ارسال م ینمایند. از ایران نیز از طریق

یک بانک خارجی به عنوان بانک واسطه جهت انجام حواله ارز به بانکهای گرجی عملیات

انتقال و حواله ارز انجام م یگیرد که هم موجب طولانی شدن عملیات و هم باعث افزایش

هزینه های انتقال ارز م یگردد. کما اینکه حواله غیر مستقیم از طریق کشور ثالث خود

ب هخود ضریب اطمینان انتقال دهندگان ارز را کاهش م یدهد.

۷-۲ . رسیدگی به اختلافات تجاری

قانون داوری خصوصی تنطیمک‌ننده دعاوی بخش خصوصی است. قانون داوری خصوصی

هنوز در گرجستان به جد اجرا نشده است زیرا قانون مدنی به دادگاه ها اجازه به چالش

کشیدن تصمیمات داوری خصوصی را داده است، لذا این امر تصمیمات داوری را غیر موثر

می سازد. دلیل دیگر هزینه بالای دادرسی در داوری نسبت به دادگاه هاست لذا طرفین

دعوی از روش مذکور استفاده نمیک‌نند. البته از داوری خصوصی در برخی موارد که

طرفین به دلایلی مایل به حضور در دادگاه نیستند، استفاده م یشود. یکی دیگر از اهداف

قانون جدید مالیاتی حل مسائل مالیاتی در دادگاه داوری خصوصی بوده است اما با توجه

به اینکه در اغلب دعاوی مربوط به مالیات، آراء به نفع بخش خصوص صادر می شد، قانون

مذکور اصلاح شده و دعاوی مالیاتی مجدداً در دادگاه های عمومی طرح می شوند. دعوی

بین سرمایه گذار خارجی و یک شرکت ثبت شده در گرجستان بر اساس قرارداد منعقده

بین آنها یا از طریق دادگاه های گرجستان رسیدگی می شود. دعوی بین سرمایه گذار

خارجی و یکی از ارکان دولت در صورتی که طی یک قرارداد خاص مشخص نشده

باشد، توسط دادگاه گرجستان و یا در مرکز بی نالمللی رسیدگی دعاوی سرمایه گذاری ۱

رسیدگی می شود. علاوه بر مرکز مذکور، سرمای هگذار خارجی حق دارد دعوی خود را به

هر یک از نهادهای داوری بی نالمللی که توسط کمیسیون بی نالمللی در مورد قانون تجارت

بی نالمللی ۲ تأسیس شده، ارجاع کند.

۸-۲ . قوانین مالیاتی ۳

قانون جدید مالیات گرجستان در دسامبر ۲۰۰۴ از تصویب پارلمان این کشور گذشت و از

اول ژانویه ۲۰۰۵ به اجرا گذاشته شد. این قانون در دو جلد و مقررات خاص تنظیم شده

است. مقررات عمومی این قانون بیشتر به تعریف اصطلاحات پرداخته و حقوق و تکالیف و

نحوه رسیدگی به اختلافات مالیاتی را روشن میک‌ند.

موارد جدیدی که در قانون مالیاتی جدید ارائه شده به قرار زیر است:

™ ™ اقدامات سخت گیرانه در دریافت مالیات و روند اجرا و کنترل آن و اطلاع قبلی به

پرداخت کننده مالیات

™ ™ افزایش فرصت زمانی پرداخت مالیات از ۳ ماه به ۶ ماه

™ ™ کاهش جریمه دیرکرد از ۱۵ / ۰ درصد به ۰۷ / ۰ درصد

™ ™ امکان دریافت پرداختهای اضافی از دولت

۱. The International Center for the Resolution Investment Disputes

۲. The Commission of the United Nations for International Trade Law (UNCITRAL)

۳. tax code

مقررات ویژه به پرداخت مالیاتهای خاص اختصاص دارد. ۲۱ مورد مالیات در قانون مالیاتی

۱۹۹۷ در قانون جدید به هفت نوع کاهش یافته است که عبارتند از :

۱-۸-۲ . مالیات بر درآمد ۱

مالیات بر درآمد در قانون قبلی ۲۰ درصد بوده که در قانون جدید به ۱۲ درصد کاهش

یافته است. بخشهایی که کارگران را استخدام نمی کنند و مالیات آنها بر اساس قوانین

دیگر مالیاتی رسیدگی می شود. همانند اشخاصی که در بخش کشاورزی مشغول فعالیت

بوده و درآمد سالیانه آنها کمتر از ۱۰۰ هزار لاری )حدود ۷۰ هزار دلار( باشد از پرداخت

مالیات بر درآمد معاف می باشند.

۲-۸-۲ . مالیات بر سود ۲

در قانون جدید، مالیات بر سود حدود ۲۰ درصد تعیین شده است. بر خلاف قانون ۱۹۹۷

در صورتی که سود شرکت نسبت به سال قبل ۵۰ درصد کاهش داشته باشد، موودی

مالیاتی حق خواهد داشت پرداختهای مالیاتی سه ماهه را قطع کند.

۳-۸-۲ . مالیات اجتماعی ۳

مالیات اجتماعی در قانون جدید از ۳۱ درصد به ۲۰ درصد کاهش یافته است.

۴-۸-۲ . مالیات بر ارزش افزوده ۴

مالیات بر ارزش افزوده در قانون جدید از ۲۰ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافته است. با این

حال تعداد معافیتهای مالیاتی نیز کاهش یافته است.

۵-۸-۲ . مالیات غیر مستقیم ۵

۱. Income tax

۲. Profits tax

۳. Social tax

۴. VAT

۵. Excise

در قانون جدید دایره مالیات غی رمستقیم بیشتر شده است. علاوه بر این میزان آن نیز

افزایش قابل توجهی داشته است. برای مثال مالیات غی رمستقیم برای مشروبا تالکلی ۴۰

الی ۵۰ درصد و سیگار وارداتی حدود ۱۲۵ درصد افزایش داشته است. همچنین مالیات

غیر مستقیم بر واردات خودرو نو نیز حدود ۵۰ درصد افزایش یافته اما هر چه بر عمر

خودروها افزوده شود از میزان مالیات کاسته می شود.

۶-۸-۲ . مالیات بر اموال ۱

مقررات جدید در زمینه مالیات بر اموال در مورد اموال اشخاص، اموال شرکتها، وسایل

نقلیه، قایقها، هواپیماها و هلی کوپترها و همچنین بر زمینهای کشاورزی و غیرک‌شاورزی

اعمال می شود. انواع مالیات در این گروه عبارت است از: مالیات تا ۱ درصد بر اموالی که

برای استفاده تجاری بهره برداری م یگردد. خانواده هایی که درآمدی بین ۴۰ تا ۶۰ هزار

لار دارند، می بایست از ۰۵ / ۰ درصد تا ۲/ ۰درصد به قیمت بازار مالیات پرداخت کنند.

خانوارهایی که درآمد آنها بین ۶۰ هزار تا ۱۰۰ هزار لار است، از ۲/ ۰ الی ۴/ ۰درصد و

خانوارهایی که از ۱۰۰ هزار بیشتر درآمد دارند از ۴/ ۰الی ۸/ ۰ درصد مالیات پرداخت

خواهند کرد. مالیات بر وسایل نقلیه عمومی بر اساس ظرفیت موتور و سال تولید از ۵ الی

۳۰۰ لاری است. همچنین مالیات بر هواپیماها و هلی کوپترها بر اساس نوع و ظرفیت

آنها تعیین م یگردد. برای زمینهای کشاورزی نیز بر اساس یک متر مربع و بر اساس

مرغوبیت و نوع مدیریت زمینها مالیات آنها متغیر است. مالیات بر زمینهای غیرک‌شاورزی

تا ۲۴ / ۰درصد است.

۹-۲ . معافیتها و تسهیلات ویژه

با توجه به اینکه درآمد دولت گرجستان بیش از هر چیز به درآمدهای گمرکی و مالیاتی

و کمک سایر کشورها وابسته است لذا در زمینه های مذکور معافیتها و تسهیلات کمی

وجود دارد اما در مقابل امتیازاتی برای سرمایه گذاری در زمینه های مختلف از جمله

مالکیت افراد و شرکتهای خارجی بر اموال منقول و غیر منقول، انتقال کامل ارز حاصل از

فعالیت تجاری و سرمایه گذاری به خارج از کشور، سرمایه گذاری در صنایع مادر از جمله

صنایع مرتبط با انرژی، وجود شرایط مساوی برای سرمایه گذاران خارجی و داخلی،

۱. Property tax

امکان افتتاح شعب بانکها و بیمه های خارجی و کاهش تعرفه های واردات به این کشور،

شرایطی خوبی برای فعالیت تجاری و سرمایه گذاری فراهم آورده است.

از سوی دیگر برخی کشورهای از جمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آمریکا، سوئیس،

جمهوری چک، اسلواکی، کانادا، ژاپن و لهستان برای واردات کالا از گرجستان تعرفه های

ترجیحی در نظر گرفته اند. بر اساس تعرفه های ترجیحی در نظر گرفته شده از سوی

اتحادیه اروپا ۷۲۰۰ قلم کالای تولید شده در گرجستان به هنگام صادرات به اتحادیه اروپا

از پرداخت عوارض گمرکی معاف خواهند بود. گرجستان با هشت کشور از کشورهای

مشترک المنافع دارای سیستم تجارت آزاد است. صادرات از این کشور به کشورهای

CIS بدون پرداخت عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده انجام م یپذیرد. گرجستان

با کشورهای مشترک المنافع دارای سیستم تجارت آزاد م یباشد و واردات از این کشورها

نیازمند گواهی مبدأ نمی باشد. بار همراه مسافر دارای نرخ مشخص تعرفه گمرکی است و

از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده ) ۱۸ درصد( معاف است.

همچنین نگهداری کالا در انبارهای مشخص و تحت کنترل گمرک گرجستان برای یک ماه

امکانپذیر است. عوارض گمرکی و هزینه ترخیص گمرکی بر کالاهایی که مدت نگهداری

آنها کمتر از یک ماه باشد، اعمال نم یگردد. ترانزیت کالا از کشور گرجستان از پرداخت

عوارض گمرکی و مالیات معاف است.