دکتر صادق واعظ‌زاده که در آستانه سالگرد صدور حکم رهبر معظم انقلاب مبنی بر تاسیس مرکز الگوی اسلامی ایران پیشرفت در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، اظهار داشت: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، برنامه‌ای جامع برای مشخص کردن اهداف مهم و مسیر حرکت جمهوری اسلامی است که همه حوزه‌ها اعم از اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و … را در برمی‌گیرد. البته در سال‌های اخیر برای بخش‌های مختلف، برنامه های میان مدت و بلند مدتی در کشور تهیه شده و اسناد برنامه‌‌یی متعددی در سطوح گوناگون تدوین شده است. الگو باید به عنوان برنامه ای جامع همه بخش‌ها را به صورت هماهنگ در نظر بگیرد و موجب هماهنگی و وحدت بین برنامه‌های بخشی شود.

وی خاطرنشان کرد: الگو، برنامه‌ای بلند مدت‌تر از برنامه‌های پنج ساله توسعه و سایر اسناد و برنامه‌های کشور است که مسائل و موضوعات اصلی و کلان کشور را مورد توجه قرار می‌دهد و برنامه‌های دیگر بر اساس آن تهیه می‌شوند. در واقع الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سند بالادستی برای سایر اسناد و برنامه‌های کشور است.

واعظ‌زاده در خصوص ضرورت‌های تهیه الگو با توجه به وجود سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه پنج ساله تهیه شده گفت: وجود همین اسناد برنامه‌‌یی که از نقاط قوت کشور است، ضروری کرده که به عنوان یک مرحله تکامل از تدبیر امور کشور، الگوی جامع و بلندمدتی تهیه شود و فرهنگ و اقتصاد را به صورت یکجا و هماهنگ لحاظ کند و از سوی دیگر برنامه‌های پنج ساله وسیاست‌های آنها را در خطی واحد و با ثبات قرار دهد تا از سردرگمی مردم و فعالان عرصه‌های مختلف و تغییرات شدید در سیاست‌ها و برنامه‌ها در پی تغییر دولت‌ها و مجلس‌ها که خود لازمه یک نظام مردم سالار است جلوگیری شود.

رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تصریح کرد: نبود چنین الگوی جامعی باعث شده روند حرکت کشور در پی تغییرات مدیریتی با تغییرات ناخواسته‌ای مواجه شده و دشواری‌هایی برای فعالان بخش‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و …. ایجاد شود.

واعظ‌زاده تصریح کرد: کشورهای مختلف دنیا برای حفظ و ارتقای خط کلی حرکت خود راه‌های متفاوتی دارند که با توجه به شرایط و اقتضائات بومی و تجارب موجود، راه حل این مساله در کشور جمهوری اسلامی ایران، تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تشخیص داده شده است.

به گزارش ایسنا، وی در خصوص ویژگی‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: ویژگی‌های الگو از سوالات اساسی است که باید توسط صاحب‌نظران در روند تدوین الگو پاسخ داده شود ولی از جمله اساسی‌ترین ویژگی‌هایی که در تدوین الگو مد نظر قرار دارد، مبانی اسلامی الگوست که اساس و مبنای همه امور در کشور است. الگو باید مقتضیات ملی و ویژگی‌های روحی، شخصیتی و علایق و خواسته‌های مشترک مردم ایران و سرمایه‌ها و مزیت‌های پایدار کشور را هم مد نظر قرار دهد.

واعظ‌زاده با تاکید بر ضرورت استفاده از تجارب گذشته برنامه‌ریزی کشور در تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: در سی سال اخیر و به ویژه پس از جنگ، تلاش‌های زیادی برای تهیه و اجرای برنامه‌های توسعه در کشور انجام شده که باید از نقاط قوت آنها استفاده و از ضعف‌های آنها پرهیز کرد. کشورهای مختلف در برنامه‌ریزی‌های جامع خود روش‌های مختلفی را پیش گرفته‌اند که باید از تجربه‌های موفق و شکست‌های آنها هم درس گرفت.

وی گفت: رویکرد مرکز در تهیه الگویی با چنین ویژگی‌ها تمرکزگرایی نیست. مرکز جایی نیست که گروهی از متخصصان دور از ظرفیت‌های فکری گسترده کشور جمع شده و الگو را تدوین کنند بلکه تلاش می‌شود از همه ظرفیت‌های کشور در تهیه الگو استفاده شود. هزاران نفر از استادان و محققان کشور در دانشگاه‌ها و مراکز علمی مختلف و حوزه های علمیه، بالقوه توانایی مشارکت در تدوین الگو را دارند. انجمن‌های علمی هم حلقه‌های مفیدی هستند که می‌توانند در تهیه الگو خصوصا مقدمات و مبانی علمی و پژوهشی آن به نحو فعالی مشارکت داشته باشند. تدوین الگو به روحیه بانشاط و نوجویی و نوآوری جوانان نیز احتیاج دارد؛ لذا جوانان باید در تدوین برنامه بلند مدت پیشرفت کشور حضور جدی داشته باشند.

واعظ زاده افزود: مدیران سابق کشور از دیگر ظرفیتهای با ارزش موجود هستند که باید از تجربیات و فکر آنها هم در تهیه الگو استفاده کرد. فهرست این مدیران تهیه شده و به تدریج از این چهره‌ها و شخصیت‌ها به طور جدی در تهیه الگو کمک گرفته خواهد شد.

رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در ادامه با تاکید بر این که مرکز یک پژوهشگاه یا سازمان و اداره نیست که تعدادی از صاحب‌نظران را برای تهیه الگو جمع کند بلکه جایی است که باید همه ظرفیت‌های موجود کشور را هماهنگ و هم‌افزا کند و تا امروز هم چنین بوده است در خصوص فعالیتهای مرکز گفت: فعالیت‌های مرکز زودبازده نیست ولی طی همین مدت یک سال با جدیت بسیار مقدمات کار فراهم شده است مجموعه‌ای از نیروی کیفی که خود اغلب از اساتید دانشگاه‌ها هستند در مرکز مشغول شده‌اند و مقدمات حضور گسترده همکاران خود را فراهم کرده‌اند و بسیاری از مسائل مقدماتی الگو را روشن کرده‌اند. با بهره‌گیری از رهنمودهای مقام معظم رهبری تهیه اصول راهنمای الگو که چهارچوبی کلی از دورنمای آن است شروع شده است. مطالعات روش شناسی الگو هم که مراحل و زمان بندی تدوین الگو با ویژگی‌های خاص مد نظر را مشخص می‌کند آغاز شده که در این راستا با همکاری گروهی از استادان دانشگاه‌ها، نشست‌ها و مصاحبه‌های عمقی با صاحب‌نظران مختلف انجام شده است. تقریبا از تمام مدیران سازمان برنامه و بودجه سابق و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری و وزاری سابق علوم و بهداشت برای ارائه نظرات و تجارب‌شان دعوت شده و از متخصصان برنامه‌ریزی راهبردی در حوزه‌های مختلف خواسته شده که دیدگاه‌های خود را به صورت مقاله مدون برای ارائه در اولین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که دهم و یازدهم خرداد ماه برگزار می‌شود، ارائه کنند. مذاکراتی هم با روسای انجمن‌های علمی کشور انجام شده و گروه منتخبی از آنها پیش طرحی را در خصوص نحوه همکاری انجمن‌ها در تدوین الگو تهیه کرده‌اند.

واعظ‌زاده خاطرنشان کرد: با مجموعه فعالیتهای انجام شده پیش بینی می‌شود روش کار و مراحل و زمان بندی تدوین الگو مدتی پس از کنفرانس تدوین الگو به طور کامل روشن شود.

وی با اشاره به نشست‌های متعددی که برای تبادل نظر با جوانان و دانشجویان و فعالان انجمن‌های علمی و کانون‌ها و تشکل‌های دانشجویی در تهران و شهرستان‌ها برگزار شده است، اظهار داشت: در راستای جلب مشارکت هر چه بیشتر جوانان و دانشجویان در تدوین الگو، کنگره‌ای با عنوان پیشگامان پیشرفت اواخر هفته جاری با حضور جوانان و دانشجویان علاقمند برگزار می‌شود تا زمینه همفکری گسترده‌تر با آنها در خصوص الگو فراهم شود.

واعظ زاده در ادامه در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در خصوص ضمانت اجرایی الگو گفت: تهیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با رهنمود مقام معظم رهبری آغاز شده و تاسیس مرکز هم با حکم رهبر فرزانه انقلاب صورت گرفته است. پیش‌نویس الگو پس از تهیه به رهبر معظم انقلاب تقدیم خواهد شد و از آنجا که تعیین سیاست‌های علمی نظام طبق قانون اساسی بر عهده مقام معظم رهبری است، الگو پس از تایید ایشان به عنوان سند بالادستی تمام اسناد و برنامه‌های کشور به مراجع ذی‌ربط ابلاغ خواهد شد. البته در کنار این ضمانت قانونی، مشارکت عمومی در تدوین سند، مهمترین ضامن اجرای آن خواهد بود؛ لذا سعی داریم از قدم اول، نخبگان کشور در تدوین الگو مشارکت داشته باشند تا به اجرای آن نیز دلبستگی داشته باشند.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره بودجه تهیه الگو گفت: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تشکیلاتی بسیار محدود با پرسنل کیفی است که با ساختاری ساده، علمی و بدون تشریفات، مسوولیت هماهنگی ظرفیت‌های موجود در راستای تدوین الگو را بر عهده دارد؛ لذا بودجه چندانی برای فعالیتهای مرکز صرف نخواهد شد و اتکای اصلی بر منابع و نیروهایی است که در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها و مراکز دیگر وجود دارند. البته حمایت‌های سخت افزاری و نرم‌افزاری هم حسب نیاز از سوی مرکز انجام خواهد شد ولی در مجموع بودجه کلانی نیاز نیست.

واعظ‌زاده در ادامه در پاسخ به این سوال که در تدوین الگو بیشتر از تجارب چه کشورهایی استفاده می‌شود، گفت: تجربیات تمام کشورها مد نظر قرار دارد و هم به تجارب موفق و هم به تجارب شکست خورده آنها توجه می‌شود و البته ویژگی اسلامی و ایرانی و علمی بودن در تمام روند تدوین نقشه مد نظر قرار دارد. بدین منظور ساز و کاری برای گردآوری و استفاده از تجارب الگوهای دیگر تهیه و مقدماتی آن‌ فراهم شده است.

رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در پایان با تاکید بر ضرورت گفتمان سازی در مسیر تهیه و اجرای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نقش ویژه رسانه‌ها در این زمینه را یادآور شد و گفت: متاسفانه بسیاری از متفکران کشور، رغبت چندانی به مشارکت در مباحث و برنامه‌ریزی‌های کلان کشور ندارند که رسانه‌ها می توانند شرایط مورد نظر آنان را برای این مشارکت فراهم کنند و ضمن گفتمان‌سازی و ترویج اندیشه تهیه برنامه بلندمدت پیشرفت در سطوح مختلف جامعه، نقش موثری در جلب مشارکت نخبگان در تدوین الگو ایفا کنند.