از ورود دلار تقلبی به بازار گرفته تا قاچاق کالاهای اساسی مردم از کشور و خروج طلا از مرزهای غربی ازجمله این معضلات است. اگر توجه کنیم در تمام این موارد می‌توان نشانه‌های امنیتی- ملی را مشاهده کرد و برای مبارزه با این مفاسد هم تنها نمی‌توان به رویکردهای اقتصادی– پارلمانی وابسته ماند.

اقتصاد ایران آنلاین: تذکر یک نماینده کمیسیون انرژی مجلس باعث شد که بار دیگر بحث بر سر خروج طلا یا کالاهای اساسی از کشور بر سر زبان‌ها بیفتد. سید سعید حیدری طیب نماینده مردم کرمانشاه در این خصوص تذکر داده‌است که طلا از مرزهای غربی کشور به صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود. او با تذکری به وزارت اطلاعات گفته‌است: با توجه به اینکه در روزهای اخیر شاهد کاهش ارزش ریال در برابر پول‌های خارجی هستیم در این شرایط در مرزهای غربی کشور کالاهای اساسی و استراتژیک که مصرف داخلی هم دارد مورد هجمه همسایگان قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: همانطور که در کشور به صادرات اهمیت بالایی می‌دهیم باید با جلوگیری از هجمه‌های مرزی، صادرات را تقویت کرد. حیدری طیب همچنین در خصوص خروج طلا از مرزهای غربی کشور به‌صورت قاچاق به وزرای اطلاعات و کشور تذکر داد. نماینده مردم کرمانشاه در مجلس همچنین ضمن تشریح جزئیات قاچاق بیش از ۵۰ کیلوگرم طلا از مرزهای غربی کشور، از مسئولان خواست که نسبت به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند. سیدسعید حیدری طیب ادامه داد: عده‌ای از سودجویان اقدام به خرید و جمع‌آوری طلای شکسته از زرگری‌های سراسر کشور کرده‌اند.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس با تاکید بر اینکه باید نظارت مسئولان ذی‌ربط در بخش‌های مختلف دستگاه‌های امنیتی، اطلاعاتی و اجرایی کشور روی این موضوع بیشتر شود، گفت: وزرای اطلاعات و کشور باید نسبت به این موضوع توجه بیشتری نمایند تا سرمایه‌های ملت به کشورهای همسایه قاچاق نشود. وی در ادامه به قاچاق دام زنده از کشور اشاره کرد و افزود: همچنین طی چندماه اخیر مسئله قاچاق دام زنده به کشورهای همسایه شدت گرفته است، به طوری که اگر این بحران به‌درستی مدیریت نشود، در آینده‌ای نه چندان دور با مشکل کمبود گوشت قرمز و افزایش قیمت آن در بازار مواجه خواهیم شد. گفتنی‌است چندی پیش هم برخی نمایندگان و کارشناس اقتصادی به کاهش ارزش
معمولا سخنانی در کمیسیون‌های مجلس عنوان می‌شود که به عنوان آغازگر بحث هستند و هنوز روی آنها تحقیقات قطعی و تکمیلی انجام نشده است.
ریال و دستمایه شدن این موضوع برای تقویت قاچاق کالا از کشور، به کشورهای همسایه اشاره کرده بودند. حتی در هفته‌های گذشته گفته شد که التهاب در بازارهای مختلف و افزایش قیمت در برخی کالاهای اساسی به خاطر وجود قاچاق کالا از کشور و برهم خوردن تعادل بازار بوده‌است.

البته در این میان نباید نقش محتکران را فراموش کرد. این امر تا جایی پیش‌رفته که دولت کمیته‌ای برای برخورد با محتکران و خارج‌کنندگان کالا از کشور تشکیل داده‌است. با این وجود کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس معتقدند تصمیمات کمیته تشکیل شده از سوی دولت به تنهایی نمی‌تواند از بروز قاچاق کالا از کشور و احتکار جلوگیری کند.

مسئولین امنیتی اقدام کنند
عده‌ای از نمایندگان مجلس معتقدند که مبارزه با قاچاق کالا از کشور و همچنین احتکار باید با همکاری مسئولان و دستگاه‌های امنیتی همراه باشد. ارسلان فتحی‌پور رئیس‌کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص به «اقتصاد ایران آنلاین» گفت: در چند روز اخیر سخنان زیادی از قانون‌گریزی در بازارهای مختلف شنیده شده‌است. از ورود دلار تقلبی به بازار گرفته تا قاچاق کالاهای اساسی مردم از کشور و خروج طلا از مرزهای غربی ازجمله این معضلات است. فتحی‌پور ادامه داد: اگر توجه کنیم در تمام این موارد می‌توان نشانه‌های امنیتی- ملی را مشاهده کرد و برای مبارزه با این مفاسد هم تنها نمی‌توان به رویکردهای اقتصادی– پارلمانی وابسته ماند. این نماینده مجلس اینطور ادامه داد: بنابراین مقامات و مسئولین امنیتی کشور باید مراقب مرزهای کشور بوده و از هدر رفتن سرمایه‌های ملی جلوگیری کنند.

او خروج سرمایه‌های پشتوانه از کشور را به ضرر تمام مردم دانست و گفت: کالاهای اساسی و طلا به نوعی پشتوانه‌های اقتصاد کشور ما هستند و اگر ما اجازه‌ دهیم که این کالاها از مرز خارج شود در اصل به پشتوانه اقتصاد کشور خود پشت‌پا زده‌ایم. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین تصریح کرد: یکی از اصلی‌ترین ستون‌های مبارزه با قاچاق دستگاه‌های امنیتی هستند و در شرایط حساس اقتصاد کشور آنها باید به شدت مراقب فضای اقتصادی کشور و مرزها باشند. او در پاسخ به این سوال که نقش مجلس در این میان چیست گفت: مجلس با مطرح شدن این موضوع باید تحقیقاتی را انجام دهد و با دستور هیات رئیسه به تحقیق و تفحص از موضوع قاچاق کالاهای اساسی و طلا از کشور بپردازد. این موضوع زمانی که به نتیجه برسد می‌تواند در کمیسیون اقتصادی بررسی بیشتر شود و برای مبارزه با آن ساز و کاری طراحی شود.

قاچاق کالای اساسی قطعی
ما باید متوجه باشیم که ارزش پول کشورهای همسایه ایران در مقابل دلار آنچنان تغییر چشمگیری نداشته و همین موضوع سبب‌ساز می‌شود که برخی از افت ارزش پول کشور بگریزند و به فروش کالا در کشورهایی روی بیاورند که از لحاظ ارزش پول ملی افت خاصی نداشته‌اند.
نیست
از سوی دیگر غلامرضا کاتب سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه موضوع قاچاق کاهای اساسی از کشور را امری قطعی ندانست و گفت که این موضوع نیاز به تحقیق بیشتر دارد. او در گفت‌وگوی کوتاهی با «اقتصاد ایران آنلاین» خاطرنشان کرد: معمولا سخنانی در کمیسیون‌های مجلس عنوان می‌شود که به عنوان آغازگر بحث هستند و هنوز روی آنها تحقیقات قطعی و تکمیلی انجام نشده است. او البته تصریح کرد: در شرایط اقتصادی حال حاضر نباید شک داشت که زمینه‌هایی برای قاچاق یا بی‌قانونی‌های دیگر به ‌وجود‌ آید. در این حالت مقامات امنیتی مسئولند که با احتمال قاچاق کالاها برخورد کرده و از وقوع این امر که تبعات جبران‌ناپذیری دارد جلوگیری کنند.

کاهش ارزش پول ملی زمینه‌ساز قاچاق
در نقطه مقابل نمایندگان مجلس که اقدامات مقامات امنیتی را تضمینی برای جلوگیری از قاچاق کالا از کشور می‌دانند کارشناسان اقتصادی قرار دارند که ریشه این موضوع را در حوزه اقتصاد جست‌وجو می‌کنند. آنها بالا رفتن ارزش دلار در کشور و همچنین سقوط ارزش ریال را دلایل اصلی قاچاق کالا و طلا از کشور می‌دانند و معتقدند که تا فضای اقتصاد کشور بسامان نشود این وضعیت پایدار می‌ماند. به گزارش «اقتصاد ایران آنلاین» برخی کارشناسان اقتصادی عطش بازار داخل به دلار و کسب سود از این راه را دلیل رونق قاچاق عنوان می‌کنند. محمد خورشیدی یک کارشناس اقتصادی در این خصوص گفت: اکنون مردم برای حفظ پشتوانه سرمایه خود ترجیح می‌دهند ریال‌ها را به دلار تبدیل کنند و گاه حتی از این راه سودی هم کسب کنند.

او با نیم‌نگاهی به موضوع قاچاق کالاهای اساسی از کشور ادامه داد: زمانی که چنین وضعیتی ایجاد می‌شود عموما برخی پشتوانه‌های مالی قدیمی خود مثل طلا را در بیرون از مرزهای کشور به دلار تبدیل می‌کنند و وارد کشور می‌شوند. این امر یعنی طلا از کشور خارج می‌شود و دلار قاچاق وارد کشور می‌شود که قرار است بعدا به سودی بیشتر تغییر شکل بدهد. او خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از این موضوع باید از فضای دلاری خارج شویم. به بیان بهتر باید با برنامه‌های معقول اقتصادی جلوی نوسان نرخ دلار و همچنین افزایش قیمت کالاهای اساسی در کشور گرفته شود. از سوی دیگر مهدی تقوی استاد دانشگاه و اقتصاددان هم در این‌خصوص نظرات خاص خود را دارد. این کارشناس اقتصادی هم با اشاره به کاهش ارزش ریال در داخل کشور ادامه داد: اصلی‌ترین دلیل قاچاق کالاهای اساسی از کشور این است که ارزش پول ملی به شدت کاهش پیدا کرده‌است.

ما باید متوجه باشیم که ارزش پول کشورهای همسایه ایران در مقابل دلار آنچنان تغییر چشمگیری نداشته و همین موضوع سبب‌ساز می‌شود که برخی از افت ارزش پول کشور بگریزند و به فروش کالا در کشورهایی روی بیاورند که از لحاظ ارزش پول ملی افت خاصی نداشته‌اند. وی البته این موضوع را محتاج به تحقیق و تفحص بیشتر دانست و گفت: چون قاچاق کالا طوری‌است که نمی‌توان آن‌را اندازه‌گیری کرد و به نتیجه رسید باید برای درک بیشتر موضوع به تحقیقات عمیق‌تر و میدانی‌تری پرداخت و از اظهارنظر شتابزده دوری گزید.