حسن روحانی رئیسجمهوری روزگذشته به انتقادها از دلایل تاخیر دراعلام دلیل اصلی سقوط هواپیمای اوکراین واکنش نشان داد و دو مطالبه را مطرح کرد. او از مسوولان مرتبط در پرونده این هواپیما، خواست تا همه پروسه را از صبح چهارشنبه تا جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی برای مردم توضیح دهند. او همچنین گفت که پرونده هواپیمای اوکراینی، یک پرونده عادی و معمولی نیست و قوهقضائیه برای رسیدگی به موضوع، باید دادگاهی ویژه با قاضی عالیرتبه تشکیل دهد. رئیسجمهوری در ادامه در تحلیلی اعلام کرد که در این داستان تنها یک نفر که دکمه را فشار داده مقصر نیست و خواستار بیان مساله با صداقت برای مردم شد. او در مراسم تجلیل از کشاورزان نمونه سال رونق تولید تاکید کرد: از آنجا که حدس زدم سقوط هواپیما عادی نبوده، دستور دادم تا تحقیقات و بررسیها در زمانی کوتاهتر انجام شود و ما به دقت بدانیم که این هواپیما چگونه سقوط کرده است. اوهمچنین به همه اعضای دولت توصیه کرد در کنار خانوادههای جانباختگان سقوط هواپیما برای رفع مشکلات آنان باشند.
بامداد روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه یک فروند هواپیمای بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ که فرودگاه امام خمینی تهران را به مقصد کییف، پایتخت اوکراین ترک کرده بود، ۶دقیقه پس از پرواز دچار آتشسوزی شد و در صباشهر از توابع استان تهران در شهریار سقوط کرد. حادثهای تلخ که ۱۷۶ کشته از جمله اتباع اوکراینی، افغانی، کانادایی، سوئدی و انگلیسی و ۱۴۷ مسافر ایرانی که ۶۳ نفر آنها شهروند کانادا بودند، برجای گذاشت. از این تعداد۹ نفرهم خدمه پروازی بودند. به دنبال این حادثه رئیسجمهوری روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه درجلسه هیات دولت سقوط هواپیمای اوکراینی و کشته شدن عدهای از هموطنانمان در این حادثه و دیگر مسافران این پرواز را تاسف بار دانست و این حادثه را تسلیت گفت. سه روز پس از این سانحه و به دنبال اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر تایید خطای انسانی واشتباه پدافند کشور در اصابت موشک به این هواپیما، روحانی در بیانیهای با بیان اینکه از این اشتباه فاجعه بار بسیار متاسف است، اعلام کرد که باید تحقیقات تکمیلی برای شناسایی کلیه علل و عوامل این فاجعه ادامه یابد و مسببان این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار بگیرند و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانوادههای قربانیان برسد. با این حال غیبت او دراین چندروز با انتقادهای بسیاری روبهرو شده بود.
درچنین شرایطی او روز گذشته درهمایش تجلیل از نمونههای ملی بخش کشاورزی، با قدردانی از همکاری خوب نیروهای مسلح در روشن شدن علت سقوط هواپیمای اوکراینی تاکید کرد: دولت تا کشف همه جوانب امر، مجازات افراد دخیل در این حادثه و اطمینانبخشی به مردم برای جلوگیری از تکرار این مساله، به تلاشهایش ادامه میدهد.
روحانی با بیان اینکه «از لحظهای که احتمال دادم سقوط هواپیمای اوکراینی طبیعی و عادی نباشد، تلاش فراوانی کردم دوره بررسی و تحقیق کوتاه شود تا دقیقا بدانیم این هواپیما چگونه سقوط کرده است»، گفت: از طرف نیروهای مسلح که تنها مسیر ما برای یافتن حقیقت در این بخش بود، همکاریهای خوبی انجام گرفت و بلافاصله بعد از آنکه برای من مشخص شد یک خطای بسیار دردناک و نابخشودنی انجام گرفته، در همان لحظه به مسوولان امر اعلام کردم بلافاصله به مردم اطلاع دهند. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی رئیسجمهوری، رئیسجمهور اظهار کرد: این حادثه، حادثه بسیار تلخی بود و تحمل آن برای مردم بسیار سنگین است؛ چرا که حتی اگر این هواپیما به خاطر نقص فنی هم سقوط کرده بود، باز هم بسیار غم بار بود؛ اما بعد از اینکه مشخص شد خطا و اشتباه انسانی منجر به این فاجعه شده، غم مردم را چندین برابر کرد. روحانی با ابراز تسلیت به همه خانوادههای عزیز جانباختگان در ایران و در سایر کشورها گفت: همانطور که با رهبران و مسوولان آن کشورها هم تلفنی صحبت کردم، قول میدهم دولت با همه توان و امکانات خود، پیگیر این مساله باشد.
رئیسجمهور با تاکید بر اینکه «این مساله، مساله بسیار مهمی است»، افزود: قوهقضائیه باید یک دادگاه ویژه با یک قاضی عالیرتبه و دهها کارشناس تشکیل دهد. این یک پرونده عادی و معمولی نیست و تمام دنیا به این دادگاه ما نگاه خواهند کرد. روحانی با بیان اینکه «من بهعنوان یک پدر احساس میکنم که غم از دست دادن یک جوان نخبه تحصیلکرده سطح بالا که سرمایه برای کشور و برای ملت و مردم ما بوده، تا چه حد سخت و مشکل است»، گفت: اینکه نیروهای مسلح ما با صراحت لهجه خطای خود را اعلام و از مردم عذرخواهی کردند گام اول خوبی بوده که در این راستا برداشته شده و همه گامهای بعدی باید برداشته شود.
رئیسجمهور افزود: من به دلیل کم و بیش آشنایی که با مساله پدافند هوایی دارم، عرض میکنم در این داستان نمیتواند فقط یک فرد مقصر باشد. نه اینکه تنها یک نفر که دکمه را فشار داده مقصر بوده، دیگرانی هم هستند و میخواهم این مساله با صداقت برای مردم بیان شود. رئیسجمهور گفت: سوال دیگری که برای مردم مطرح است این است که آیا از زمان روشن شدن این حادثه تا اعلام، زمان طولانی بود؛ یعنی یک یا دو روز طول کشید یا فقط چند ساعت بوده است؟ این را هم از مسوولان میخواهم تمام پروسه را از صبح چهارشنبه که حادثه پیش آمد تا جمعه شب که به جلسه اضطراری شورایعالی امنیت ملی رسید، برای مردم توضیح دهند.
تاکید بر مجازات عاملان
روحانی با بیان اینکه «مردم ما در این غم همه سهیم و شریک هستند؛ اما میخواهند بفهمند آیا مسوولان آنها طبق قاعده و در چارچوب اصول اخلاقی به درستی رفتار کردند یا خیر؟» افزود: من بهعنوان نماینده ملت ایران و رئیسجمهور این مساله را دنبال خواهم کرد و در مراحل بعدی به هر نتیجهای برسیم به مردم خبر خواهیم داد.
رئیسجمهور تصریح کرد: حادثه، حادثه کوچکی نیست، بلکه مساله امنیت فضای ایران است. تنها بحث ۱۷۶ نفر نیست، بیتردید آنها که از دست ما رفتند برای ما خیلی عزیز بودند؛ اما امنیت فضای ایران برای ملت ما و دنیا بسیار اهمیت دارد. روحانی گفت: برای مردم ما بسیار مهم است که هر آن کس در هر حد، در این حادثه مقصر یا قاصر بوده، معرفی شود. هر کسی که باید مجازات شود، به مجازات برسد. دولت خود را در قبال مردم عزیز و اتباع کشورهای دیگر که در این حادثه جان باختند، مسوول میداند و به همه وظایف حقوقی و قانونی خود عمل خواهد کرد. رئیسجمهور افزود: اما به اعتقاد من، از همه اینها مهمتر این است که مردم باید مطمئن شوند، این حادثه تکرار نمیشود.
لزوم بازنگری درمقررات
روحانی دربخش دیگری از سخنانش گفت: همه ما مسوولیت داریم که یک بار دیگر تمام این مقررات را بازنگری کنیم تا دریابیم چرا و به چه دلیل، کدام ضعف و در کدام مقررات بوده و در اجرا کجا ضعف بوده که این حادثه بسیار غمانگیز در کشور ما اتفاق افتاده است؛ حادثهای که فکر میکنم در تاریخ کشور ما بینظیر بوده و هیچوقت نبوده که یک مسوول و افسر پدافندی در کشور ما نسبت به هواپیمای مسافربری آن هم در پایتخت و مرکز کشور و کنار فرودگاه بینالمللی، چنین خطایی را مرتکب شده باشد. رئیسجمهور اظهار کرد: بنابراین ضمن همدردی با همه خانوادههای عزیزی که این مصیبت بزرگ به آنها رسیده، اعلام میکنم این راه و مسیر را تا کشف همه جوانب امر، تا مجازات آنهایی که دخیل بودند و در نهایت اطمینانبخشی به مردم که چنین حادثهای تکرار نخواهد شد، ادامه خواهیم داد.
روحانی اظهار کرد: مردم ما این را میدانند که این حادثه از روی اشتباه و سهو صورت گرفته است؛ اما چه کسانی دخیل بودند و چه شرایطی پیش آمد که این سهو انجام گرفت؟ این درست است که در این ایام ریشه همه غمها به آمریکا برمیگردد. آمریکا بود که جو را ملتهب و شرایط را غیرعادی کرد، تهدید کرد و عزیز ما را از ما گرفت؛ اینها همه درست است؛ اما دلیل بر آن نمیشود که ما در این حادثه به تمام ریشههای مساله نپردازیم.