true
امروزه واژه کارآفرینی به کرات توسط طیف وسیعی از اقشار و صنوف مختلف مردم مورد استفاده قرار گرفته و به مناسبت‌های مختلف بکار گرفته می‌شود.
هرچند که در کشورمان ازمدت زمان کاربرد این واژه بیش از یک دهه نمی‌گذرد ولی جالب است که بدانیم حدود یکصد سال پیش ایده کارآفرینی به‌صورت علمی و دانشگاهی مطرح شد.
اکوپرشین: در قرن نوزدهم اقتصاد دانان فرانسوی ابداع نموده و واژه کارآفرین را به شخصی اطلاق نمودند که کار یا پروژه اقتصادی مهمی را به عهده بگیرد.
در سالهای اخیر پیتر دراکر پدر علم مدیریت کارآفرینان را افرادی تعریف نمود که” از فرصت‌های بوجود آمده در پی تغییرات استقبال می‌کنند. کارآفرینان افرادی نوآور، فرصت گرا، بسیج کننده منابع و ارزش آفرین هستند. “
اما وجه تمایز کارآفرینان اجتماعی چیست؟ در این خصوص باید گفت که کارآفرینان اجتماعی ماموریت اجتماعی روشنی دارندو هدف آنها ساختن دنیایی بهتر می‌باشد.
در واقع برخلاف کارآفرینان کسب و کار که بطور کارآمد روی مشتریان ارزش سازی کرده و پاداش خود را در بلند مدت دریافت می‌کنند، موفقیت کارآفرینان اجتماعی به میزان ارزش اجتماعی آنها بستگی دارد.
آنها فرصت‌های جدید برای خدمت رسانی را شناسایی نموده و از طریق نوآوری ارزش اجتماعی ایجاد نموده و با استفاده از کمترین منابع بیشترین کار را انجام می‌دهند.
تفاوت دیگر کارآفرین اجتماعی با کارآفرین کسب و کار در انگیزه آنهاست. در واقع کارآفرین اجتماعی بدون انگیزه مالی و کسب سود با حس بشر دوستی فعلیت نموده و سعی آنها بر این است که از راه‌های گوناگون به جامعه سود رسانده و با درک فرصت‌ها و خلاء‌های موجود در جامعه با فعالیت جسورانه خود به‌صورت داوطلبانه ضمن حل مشکلات، ارزش اجتماعی ایجاد نمایند.
کارآفرینان اجتماعی را عامل اصلاح و درگرگونی در جامعه می‌دانند زیرا همانگونه که اشاره شد آنها با جستجوی فرصت‌هایی برای بهبود جامعه شهری، با عملکرد خود در جذب و برانگیختن مشارکت شهروندان و سازمان‌هایی نظیر آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، حفاظت از محیط زیست و همچنین سازمان‌های مرتبط با علوم انسانی به اهداف مقدس و باارزش خود نایل می‌شوند.
با عنایت به موارد ذکر شده به خصوصیات و توانمندی‌هایی که یک فرد کارآفرین اجتماعی بایستی واجد آن باشد می‌توان پی‌برد متخصصین علوم اجتماعی و مدیریتی عموما ۱۰ویژگی و توانمندی را برای یک فرد کارآفرین اجتماعی برشمرده‌اند شده‌اند که بطور خلاصه شامل موارد ذیل می‌باشد:
1- رویا پردازی : کار آفرین اجتماعی هکمواره چشم اندازی از آینده را در ذهن خود تجسم می‌نماید.
۲-قاطعیت :کارآفرینان اجتماعی بسرعت تصمیم می‌گیرند و سرعت عمل یکی از ویژگی‌ها و توانایی‌های کلیدی آنها می‌باشد.
۳-اهل عمل بودن: همانگونه که ذکر گردید کارآفرین اجتماعی رویاء پرداز است ولی این رویا پردازی برخلاف دیگران در ذهن و تصور دفن نشده و جنبه عملی و اجرایی در خارج از ذهن پیدا می‌کند.
۴-با اراده و مصصم بودن
۵-فداکاری و از خود گذشتگی
۶-عشق به کار خود داشتن
۷-پرداختن به جزئیات: این توانایی موجب می‌شود که ایده‌ای که در ذهن شکل یافته قادر به اجرا باشد.
۸- سرنوشت ساز بودن: یک کارآفرین اجتماعی خود را مسئول سرنوشت خود می‌داند و مانند خیلی از مردم، روزگار، جامعه و. . . را مسئول سرنوشت و مشکلات خود قرار نمی‌دهد.
۹- توانایی کسب ثروت و سود: هرچند که ثروت اندوزی انگیزه یک فرد کارآفرین اجتماعی نمی‌باشد اما وی برای پیشبرد فعالیت و نیل به اهداف خود نیاز به پول برای حفظ و بقای فعالیت خود دارد پس می‌بایست از این این توانایی و ویژگی کلیدی برخوردار باشد.
۱۰- تقسیم وظایف : یک فرد کارآفرین اجتماعی به‌هیچ‌وجه خود محور و خود رای نبوده و به خوبی از همکاری و توانایی همکاران و همراهان خود سود می‌برد.
به همین جهت بایستی به خوبی به توانایی دیگران اشراف داشته و بتواند کارها و وظایف را به نحو احسن بین همکاران خود تقسیم نماید.
ذکر این نکته ضروری است که فعالیت کارآفرینان اجتماعی به‌هیچ‌وجه ناقض وظایف و زحمات مدیران شهری نمی‌باشد. در واقع کارآفرینان اجتماعی با رویکرد کارآفرینانه به رفع آن دسته از نیاز‌های اجتماعی که در جامعه از توجهات مدیران شهری بدور مانده است می‌پردازد.
بایستی اذعان داشت که با پیشرفت سریع جوامع شهری در قرن اخیر نیاز‌ها و انتظارات مردم نیز گسترش یافته و بسیار پیچیده شده و واضح است که تلاش مدیران شهری بطور کامل پاسخگوی این انتظارات روزافزون نخواهد بودو بدیهی است که قرن جدید و پیش رو به کارآفرینان اجتماعی نیاز مبرمی داشته و در این صورت است که عملکرد نهاد‌های اجتماعی اثر بخش تر و کارآمد تر خواهد بود.
به همین جهت ضروری است تا عوامل موثر بر توسعه کار آفرینان را شناسایی نموده و به گسترش و تثبیت آنها کمک نماییم. زیرا همانطور که تلویحا اشاره شد کارآفرینان اجتماعی بعنوان ابزاری مهم و اثر بخش برای توسعه و افزایش رفاه اجتماعی در دست مدیران ونخبگان جامعه( و نه در مقابل آنها) می‌باشند.
در واقع کارآفرینان اجتماعی اشکال جدیدی از موسسات هستند که که از نظر اقتصادی وابسته به دولت نمی‌باشند اما ظرفیت‌های زیادی برای پاسخگویی به نیاز‌های جامعه دارند.
کارآفرینی اجتماعی به عمومیت جامعه اشاره دارد و در این خصوص برخی اندیشمندان حوزه کارآفرینی هر فردی را که سازمان غیر انتفاعی ایجاد نماید یک کارآفرین اجتماعی محسوب نموده و برخی دیگر کارآفرینان اجتماعی را فردی می‌دانند که صاحب کسب و کار بوده و مسئولیت اجتماعی را به فعالیت خود پیوند زده است.
بدین ترتیب می‌توان گفت که کارآفرینی اجتماعی از اشتراک فعالیت کارآفرینانه و فعالیت اجتماعی بوجود می‌آید.
شکل‌گیری موسسات خیریه و نهاد‌های بشر دوستانه و بنیاد‌های حمایتی و سازمان‌های غیر دولتی و گروه‌های داوطلبانه مردمیث رات می‌توان نمونه‌ای از کارآفرینی اجتماعی دانست.
کارآفرینان اجتماعی در سه بخش عمومی، دولتی –خصوصی و داوطلبانه غیر انتفاعی فعالیت می‌نمایند. منظور از بخش عمومی شرکت‌ها و موسسات تولیدی و اقتصادی می‌باشد که بخش از درآمد خود را به کارهای عام المنفعه اختصاص می‌دهند.
در شرکت‌های دولتی و نیمه دولتی نیز می‌توان این گونه فعالیت‌ها به وفور مشاهده نمود که نمونه آن بسیج ادارات دولتی است که فعالیت‌های اجتماعی از آموزش گرفته تا کمک به آسیب‌دیدگان حوادث طییعی(سیل، زلزله و… ) انجام می‌دهند.
بخش آخر نیز فعالیت‌های داوطلبانه می‌باشد که گروه‌های اجتماعی مردم به‌صورت خود جوش اقدام به کارهای خیریه از قبیل تاسیس صندوق‌های وام قرض الحسنه، جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای آسیب‌دیدگان اجتماعی و حوادث طبیعی می‌نمایند.
نتیجه‌گیری:
با توجه به مواردی که اشاره شد شهرداری میتواند زیر ساخت‌های لازم را برای توسعه کارآفرینان اجتماعی در سطح مناطق فراهم آورد.
در این خصوص برگزاری نشست‌های تخصصی توسط مدیران محترم شهرداری و سایر ارگان‌های مرتبط با مراکز علمی و دانشگاهی و برنامه ریزی و اجرا در قالب کارگروه‌های تخصصی و اجرایی بسیار موثر و راه گشا خواهد بود.
منابع:
احمد پور داریانی، محمود و زهرا بهروز آذر، ۱۳۹۳، کارآفرینی اجتماعی در ساماندهی کسب و کارهای غیر انتفاعی، انتشارات راه دان
دیس، جی گیرگوری و جدا مرسون و پیتر اکانومی 1389، کارآفرینان اجتماعی در ساماندهی کسب و کارهای غیر انتفاعی ترجمه دکتر محمود پورایمانی و لیلا وطن دوست، انتشارات راه دان
صرافی زاده، اصغر، ۱۳۹۲، کسب برتری‌های رقابتی از طریق فناوری، انتشارات ترمه
true
false
false
false
