نقش عوامل انسانی در تغییرات بستر رودخانه و تبعات آن؛  تجاوز انسان‌ها به حدود بستر و حریم رودخانه‌ها عموما باعث ایجاد تغییرات گسترده در ریخت و وضعیت هندسی رودخانه‌ها شده و به دنبال این تغییرات در هنگام وقوع سیلاب ها، جریانات سیلابی از مجرای رودخانه خارج شده و اراضی اطراف آن را در برمی گیرد.

اکوپرشین مرجان گودرزی: این حادثه به طور معمول سبب بروز مسائل و مشکلاتی می‌گردد که تبعات فراوان آن گاها تا مدت‌ها قابل لمس است. رودخانه‌ها سامانه‌های زنده، طبیعی و بسیار پیچیده‌ای هستند که در مقابل کوچک ترین تغییرات واکنش‌های بزرگی از خود به نمایش می‌گذارند. حال اگر ایجاد تغییرات در رودخانه‌ها به صورت علمی و با انجام محاسبات و بررسی‌های کافی صورت نگیرد، عموما پیامدهای خوشایندی برای آینده این تغییرات قابل تصور نیست.

یکی از مشخص ترین نتایج منفی ایجاد تغییرات در این سامانه‌ها وقوع سیلاب‌های مخربی است که علاوه بر تخریب اراضی سیل گرفته و تحمیل ضررهای مالی، گاها خسارات جانی دلخراشی را نیز بر جای می‌گذارند. یکی از عوامل اصلی ایجاد تغییرات غیراصولی در رودخانه ها، دخل و تصرفات انسانی به حدود بستر و حریم رودخانه‌ها می‌باشد.

در ایران، انجام مطالعات رودخانه‌ها برای اجرای طرح‌های عمرانی، زیست محیطی، حفاظت سیلاب، ساماندهی سامانه رودخانه و غیره بر اساس قانون به شرکت‌های آب منطقه‌ای استان‌ها محول گردیده است.

بر این اساس شرکت‌های آب منطقه‌ای با همکاری شرکت‌های مهندسین مشاور و با بهره گیری از توان مطالعاتی آن‌ها اقدام به تعیین حدود بستر و حریم رودخانه‌ها می‌نمایند.

نمونه بارزی از تجاوز به حدود بستر و حریم رودخانه‌ها را می‌توان در گسترش بی‌رویه زمین‌های کشاورزی به درون مجاری رودخانه‌ها دانست. دخل و تصرف کشاورزان به درون حدود بستر رودخانه‌ها سبب کاهش حجم مجرای رودخانه‌ها برای انتقال جریان سیلاب‌های محتمل می‌شود.

این امر سبب خروج جریان آب از مجرای اصلی رودخانه شده و باعث آب گرفتگی و تخریب اراضی اطراف رودخانه می‌گردد که تبعات این واقعه، باعث آغاز مشکلات اجتماعی در بین روستاییان و ساکنین اطراف رودخانه می‌شود.

کشمکش‌های ناشی از وقوع سیلاب در بین روستاییان، که عموما به دلیل از بین رفتن زمین‌های مرغوب و ارزشمند کشاورزی و یا به علت تجاوز به زمین‌های مجاور می‌باشد، نمونه‌ای از تبعات اجتماعی وقوع سیلاب‌ها در این مناطق است. با توجه به این که رودخانه‌ها نهایتا به مخزنی انتهایی مانند دریاها یا دریاچه‌ها منتهی می‌گردند؛ تنگ‌سازی مجاری رودخانه‌ها که باعث پخش شدگی جریان سیلاب در خارج از مجرای اصلی رودخانه می‌شود، امکان انتقال تمام حجم آب سیلابی به مخزن انتهایی را با مشکل روبرو می‌سازد.