افتتاح مرکز ملی مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی کشور، با حضور قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی افتتاح شد. در این مراسم از اصلاح نژاد و ثبت سویه آرام ۹۷ زنبور عسل نژاد ایرانی، کیت انتخاب ژنومی شتر تک کوهانه، فناوری تولید انبوه سن شکارگر آفات مینوز و سفیدبالک گوجه فرنگی و پورتال مرکز ملی ژنتیک کشاورزی رونمایی شد.

به گزارش اکوپرشین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی، در این مراسم، عباس کشاورز قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به عدم توجه جامعه علمی به ذخایر ژنتیکی کشور اظهار کرد: حدود ۴ سال است که در اروپا و امریکا گندمی به نام شتر دندان رایج شده است که از ۷۰ سال گذشته در مناطق خراسان رواج داشته اما تا به حال کسی به آن نپرداخته است.

وی افزود: باید در زمینه ثبت و حفظ حقوق مالکیت معنوی منابع ژنتیکی برنامه‌ریزی مدونی داشته باشیم.

قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: یکی از دلایلی که ما نتوانستیم اهمیت منابع ژنتیکی را در کشور نهادینه کنیم ناشناخته بودن آن در جامعه علمی کشور است.

وی افزود: هنر شناساندن ما این است که بشر را در یک اکوسیستم تعریف کنیم تا رفتار جامعه اصلاح شود.

کشاورز با اشاره به ضعف کشور در تجاری سازی ارقام و حفظ آن گفت: باید دانش ارزیابی، آنالیز و استفاده از ژن‌ها در تجاری سازی ارقام و حفظ آنها ارتقا یابد.

در ادامه این مراسم، سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اظهار کرد: موضع پدافند غیرعامل، موضع پدافند در برابر تهدید و برطرف کردن آسیب‌پذیری‌ها است.

وی افزود: یکی از مشکلات در حوزه ذخایر ژنتیک، خلا قوانین از تدوین تا ابلاغ است که نشان‌دهنده عدم درک اهمیت این حوزه توسط نخبگان کشور است که ما را با قوانین ژنتیک بین‌المللی مواجه کرده و باعث تاراج و سرقت ذخایر ملی شده است.

جلالی با اشاره به تصویب نظام مرزبانی پدافند زیستی در شورای عالی پدافند غیرعامل گفت: در سه سال گذشته، در حوزه پدافند غیرعامل تلاش بسیاری برای کنترل مرزها و ورود و خروج ذخایر کشور به عمل آمد و منجر به تصویب نظام مرزبانی پدافند زیستی در شورای عالی پدافند غیرعامل شد.

وی با بیان این که مهمترین تهدید اقتصادی، تهدید در حوزه غذا است، عنوان کرد: با اقدامات خوبی که وزارت جهاد کشاورزی در حوزه تولید و تامین غذا انجام داد، بیش از ۷۵ درصد از منابع اصلی غذای کشور تامین شد که رقم بسیار خوبی است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور خاطرنشان کرد: برخی از کشورهای همسایه از غفلت ما از قوانین مالکیت ذخایر استفاده کرده و بانک‌های ذخایر ژنتیکی را راه‌اندازی کردند که اگر این روند ادامه پیدا کند ذخایر ما توسط این کشورها ثبت بین المللی خواهد شد.

در ادامه این مراسم، کامبیز بازرگان معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اظهار کرد: یکی از وظایف این سازمان، حفظ و مدیریت ذخایر ژنتیکی بخش کشاورزی است که در این ۴۶ سال دست آوردهای خوبی هم داشته است.

وی با بیان این که ما باید برای امنیت غذایی کشور راهبرد مشخصی داشته باشیم، اذعان کرد: اگر راهبرد ما خوداتکایی است بنابراین نمی‌توانیم به ذخایر ژنتیکی کشور بی توجه باشیم.

بازرگان تصریح کرد: برای تضمین آینده کشور، حتی در شرایط محدودیت اعتبار هم نباید از حوزه تحقیقات غفلت کرد.

وی افزود: ما امروز سویه ملکه زنبور عسل ایرانی را معرفی می‌کنیم که ۲۰ سال بر روی آن زحمت کشیده شده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: باید تناقضات مسئولیتی در کشور برطرف شود تا بتوانیم شرایط را برای بخش کشاورزی و تحقیقاتی ارتقا دهیم.

در این مراسم، اسکند زند مشاور وزیر و مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی نیز اظهار کرد: تنوع زیستی محدوده وسیعی دارد و از ژن شروع شده و تا اکوسیستم ادامه دارد که به سه دسته تنوع زیست بوم‌ها، تنوع گونه‌ها و تنوع ژن‌ها تقسیم می‌شود.

وی افزود: یک میلیون گونه گیاهی و جانوری در جهان در معرض تهدید هستند که این امر فشار سنگینی بر روی گونه‌ها وارد کرده و انعطا‌ف‌پذیری سیستم را کاهش می‌دهد.

مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی تصریح کرد: ۳۷ درصد بهره برداری بی‌رویه و ۳۱ درصد تخریب زیستگاه‌ها توسط عامل انسانی باعث نابودی اکوسیستم گونه‌های جانوری وحشی شده است.

وی افزود: کنوانسیون تنوع زیستی در سال ۱۹۹۲ تشکیل شد و از اهداف آن می‌توان به حفاظت از تنوع زیستی، تضمین بهره‌برداری پایدار و تضمین تسهیم عادلانه مزایای حاصل از بهره ّرداری از منابع ژنتیکی اشاره کرد.

مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی با اشاره به اهمیت ذخایر ژنتیکی کشور تأکید کرد: تنوع ژنی و زیستی بسیار حائز اهمیت است و جامعه باید با این سرمایه ملی آشنا شود.

همچنین در این مراسم، محمد جعفرآقایی رئیس مرکز ملی منابع ژنتیکی عنوان کرد: از سال ۱۳۰۲ با تشکیل موسسه گیاه پزشکی، جمع آوری حشرات آغاز شده و امروزه حدود چهار میلیون حشره از ۲۵ هزار گونه مختلف و همچنین نمونه‌های قارچ‌ها، گیاهان آوندی و غیر آوندی، جلبک‌ها و نرم‌تنان نگهداری می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر ۷۰ هزار نمونه گیاهان زراعی و زیر مجموعه آن به صورت استاندارد در بانک ژن گیاهی ایران نگهداری می‌شود.

جعفرآقایی ادامه داد: هرباریوم مرکزی ایران امروز ۱۲۰ هزار نمونه جنگلی و مراتع را نگهداری می‌کند و باغ گیاه شناسی ملی ایران و ۶ باغ اقماری نیز ۷ هزار نمونه از چند هزار گونه گیاهی را به صورت زنده حفظ می‌کنند.

وی تأکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی ملزم شده تا ساختاری برای مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی اعم از حفاظت از ذخایر ژنتیکی و بانک ژن در امور کشاورزی، باغبانی، جنگل، مرتع، بیابان، شیلات، دام و طیور، زنبورداری و بیماری‌ها و آفات مرتبط با این موارد تاسیس و بر فعالیت‌های حفاظت و بهره برداری از این منابع نظارت کند.

رئیس مرکز ملی منابع ژنتیکی افزود: امروز با تلاش‌های فراوان شاهد آغاز فعالیت مرکز ملی مدیریت منابع ژنتیک کشاورزی و منابع طبیعی کشور هستیم.