عقلانی شدن فضای انتخابات با رقابتی شدن، قائل شدن تفاوت میان دو واژه رقابتی شدن و دو قطبی بودن انتخابات امر مهمی است که نباید از آن غافل ماند زیرا که اگر چه رقابت اصولی و ارائه برنامههای نو از سوی کاندیداها در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به عقلانی شدن فضای انتخاباتی منجر خواهد شد، اما دوقطبی شدن باعث واگرایی و تخریب میشود.
اکوپرشین، الهام صادقی: سیزدهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری را شاید بتوان یکی از دوره هایی دانست که چهرههای سیاسی بسیاری در آن به عنوان کاندیدا ثبت نام کردهاند، هرچند که باید منتظر نظر شورای نگهبان در خصوص تایید صلاحیتها ماند، با این وجود اما این روزها تعداد بالای ثبت نام کنندگان باعث شده نظراتی درمورد رقابتی بودن یا دوقطبی بوده فضای انتخابتی مطرح شود.
این در حالی است که باید در کاربرد دو واژه مذکور در انتخابات احتیاط کرد، چرا که دو قطبی شدن به اعتقاد برخی کارشناسان سیاسی را میتوان نوعی آسیب قلمداد کرد، به عبارتی از نظر آنها دوقطبی شدن به معنای سیاه و سفید شدن فضا و رویایی شدن معنی میدهد که برای جامعه و روند انتخابات مضر است، ضمن اینکه چنین رویکردی فضای کشور را مسموم خواهد کرد .در حالی که رقابتی شدن به عقلانی شدن فضای انتخاباتی منجر خواهد شد.
با این وجود اما بسیاری از کارشناسان علم سیاست و افرادی که دستی در سیاست دارند، رقابتی شدن را به منزله دوقطبی شدن هم تعریف میکنند. این در حالی بوده که با توجه به کثرت نامزدها در این دوره از انتخابات، بیشتر گزینه رقابتی بودن محتمل به نظر میرسد. ضمن اینکه اگر بخواهیم طیف وابسته به دولت کنونی به عبارتی اصلاح طلب را یک قطب در نظر بگیریم، باید گفت به نظر میرسد، عملکرد دولت دوازدهم مقبولیت این طیف را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
در این زمینه موضوع مشارکت نیز مقوله ای است که با در نظر گرفتن این فرض که دو قطبی شدن به نوعی فضای رقابتی را در بر دارد، باید درباره آن گفت؛ این شرایط میتوانند در صورت برگزاری انتخاباتی اصولی و اخلاقی موجبات پر انگیزه شدن مردم برای حضور در این عرصه را رقم زند.
ضمن اینکه نباید فراموش کرد که نظام جمهوری اسلامی ایران، نظامی مردم سالار بوده و شاخصه مذکور زمانی به عینیت میرسد که شاهد حضور مردم باشیم. ضمن اینکه یکی از فضاهایی که حضور عموم افراد در آن ملموس بوده، عرصه انتخابات است.
بنابراین در صورتی که دو قطبی سازی باعث افزایش مشارکت مردم در انتخابات شود، به نوعی شامل معنای رقابتی بودن نیز میشود که امر مطلوبی خواهد بود. اما اگر به معنای در مقابل هم قرار گرفتن جریانهای سیاسی باشد، باید از آن دوری کرد، زیرا که تمامی احزاب و طیفهای سیاسی باید همه توان خود را برای محافظ از کشور به کار ببندند و در خدمت نظام و ارزشگذاری بر منافع ملی باشند و با این رویکرد قادر خواهند بود تا مانع قرار گرفتن کشور در معرض سوء استفاده دشمنان شوند.
این در حالی بوده که اظهارات مقام معظم رهبری را باید فصل الخطاب همه این نظریات کارشناسانه دانست. به فرموده ایشان انتخابات باید نماد وحدت ملی باشد نه نماد دودستگی و تفرقه و دوقطبی گری.
دو قطبی شدن جامعه در روند انتخابات، نه فقط به انسجام و همبستگی نیروهای انقلابی منجر نمی شود، بلکه باعث ایجاد خصومت و دشمنی در آحاد ملت و مردم خواهد شد. بنابراین اولین راهکار این است که نامزدهای شرکت کننده در انتخابات در نوع رفتار و تبلیغات خود به گونه ای عمل کنند که هوادارانشان برای جانبداری از آنها دست به تخریب رقیب یا رقبا نزنند. ضمن اینکه اگر رقابت بر سر برنامهها باشد مردم با آگاهی بهتر و بیشتری میتوانند کاندیدای مناسب را انتخاب کنند. براین اساس در صورتی که تمامی جریانهای سیاسی حاضر در انتخابات تلاش داشته باشند تا طرحی نو ارائه دهند تا مردم با بررسی آنها رای به کاندید مورد نظر خود بدهند، جامعه نیز از شکل گیری فضای دو قطبی که تخریب کننده نیز هست همچنین تبعات نامطلوب آن، به دور خواهد ماند. سخن آخر اینکه نباید از یاد برد دوقطبی شدن در نهایت باعث واگرایی و تخریب همچنین زیان به کشور خواهد بود، این شیوه تلاش دشمن برای نفوذ به داخل است، در صورتی که رقابت را باید حرکتی مثبت در جهت همگرایی و هم افزایی دانست.