سیر صعودی قیمت کالاها بخصوص کالاهای اساسی همچنان ادامه دارد.

به گزارش اکوپرشین به نقل از روستانیوز، گرانی کالاها در تمامی بازارها سر به فلک کشیده و این در حالی است که اقدامات دولت نیز برای کنترل پدیده سرسام‌آور گرانی چندان موفق نبوده است. به عقیده فعالان اقتصادی دولت می‌بایست اقدامات فوری و راهکارهایی را در دستور کار قرار دهد تا بتوان جلوی افزایش بیشتر قیمت کالاها را گرفت. روستانیوز در گفتگو با برخی فعالان اقتصادی دلایل این افزایش قیمت‌ها را بررسی کرده که در ادامه می‌آید:

سیاست دولت درباره ارز ترجیحی شفاف‌سازی شود

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: دولت باید سیاست خود را در حوزه حذف ارز ترجیحی به طور شفاف اعلام و عملی کند.

عباس آرگون، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درباره تاثیرات حذف ارز ترجیحی بر گرانی کالاها به روستانیوز گفت: ارز ۴۲۰۰ به نظر من حذف نشده وشیوه پرداخت آن تغییر کرده و یارانه تخصیصی آن حذف نشده است. فقط به دولت این اختیار داده شده که این یارانه را به صورت ارزی ندهد تا بتواند مابه التقاوت آن را به صورت ریالی نیز پرداخت کند. در گذشته به صورت ارزی به وارد کننده اقلام پرداخت می‌شد که محصولات را با ارز ۴۲۰۰ هزارتومانی بیاورد ولی بعد متوجه شدند که این موضوع برای مصرف‌کننده تغییر چندانی ایجاد نمی‌کند.

وی افزود: به همین دلیل شیوه پرداخت ارز ترجیحی را عوض کردند و دولت باید راهکاری بیابد که به جای این شیوه پرداخت، آن را مستقیما به جامعه هدف پرداخت کند. به همین دلیل افزایش قیمت‌ها را امسال شاهد هستیم که امیدواریم این شیوه اجرایی و سیاست حداقل عملی شود.

آرگون با ابراز نگرانی ازاینکه شاهد گرانی باشیم واین سیاست هم عملی نشود، تصریح کرد: دراین صورت ما دو خسارت از این بابت پرداخت خواهیم کرد یعنی یک مرحله با آن تورم انتظاری قیمت‌ها افزایش می‌یابد و یکی هم برای واقعی‌سازی قیمت‌ها شاهد تورم خواهیم بود. امیدوارم دولت سیاست خود را در این حوزه به طور شفاف اعلام و عملی کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران تاکید کرد: دولت وقتی بودجه‌ای پیشنهاد می‌کند قطعا راهکارهای پرداخت و جامعه هدف آن را باید از قبل بررسی کرده باشد، ولی اگر این موضوع عملی نشود ما شاهد تورم مضاعفی می‌شویم. مهم نوع ارز آن نیست، مهم این است که شفاف‌سازی شود و این کمک به هر طریقی شده به جامعه هدف برسد که یک موقع مستقیم به واردکننده و یک موقع مستقیم به مصرف‌کننده می‌رسد، امیدواریم این کار انجام شود و ما شاهد تورم مضاعف نباشیم.

وی افزود: یک بخش تورم تحت تاثیر این موضوع است و علت‌های دیگر از جمله نقدینگی و کسری بودجه دولت، پایه پولی و عوامل متعدد دیگری می تواند دراین میان تاثیرگذار باشد. اکنون تورم اصلی‌ترین مشکل کشور در بحث‌های اقتصادی است چون دغدغه اصلی مردم مشکلات اقتصادی است. مقام معظم رهبری هم به این موضوع تاکید دارند چون با توجه به تورم، مردم مشکلات اقتصادی زیادی پیدا می‌کنند و رفاه جامعه کاهش می‌یابد. عملا به خاطر این قضیه مردم مشکلات فراوانی پیدا می‌کنند و به همین دلیل باید ریشه تورم خشکانده شود چون فقط به صورت دستوری نمی‌توان قیمت کالاها را پایین نگه داشت.

آرگون با بیان اینکه باید تدابیری اتخاذ کرد که مانع از افزایش قیمت‌ها شود، ادامه داد: دولت باید در این خصوص شفاف‌سازی کند  چون این بلاتکلیفی خودش  به اقتصاد ضرر می‌زند. اکنون جامعه به نوعی به سوی سیاست تورمی رفته است و به خاطر این موضوع قیمت‌ها مدام افزایش می‌یابد. حداقل اگر بدانیم این سیاست اجرایی نشده مطمئن می‌شویم که ما دوباره شاهد این تورم خواهیم بود.

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران درباره تاثیرمشخص نشدن نتیجه  برجام بر گرانی‌ها گفت: بحث برجام هم در عوامل متعددی خود را نشان می‌دهد ولی همه مشکلات اقتصادی ما به این موضوع وابسته نیست و باید شفاف‌سازی مناسبی و دقت عمل از سوی دولت در این خصوص انجام شود و مشخص شود که این افزایش قیمت در بخش‌های مختلف واقعا به چه علت است. چون با افزایش تورم قدرت خرید مردم هر روز کاهش می‌یابد و طبقه متوسط جامعه را با مشکلات فراوانی مواجه خواهد کرد.

گرانی‌های اخیر، پس لرزه‌های برداشتن ارز ترجیحی است

این در حالی است که یک عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با بیان اینکه دامداری نیمه صنعتی در بهترین حالت ۳۰ درصد و دامداری‌های صنعتی ۷۰ درصد نهاده با ارز ترجیحی دریافت می‌کردند، گفت: بخشی از افزایش قیمت گوشت به مسئله حذف ارز ترجیحی برمی‌گردد.

علیرضا نظری درباره افزایش قیمت گوشت در بازار اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی و ستاد تنظیم بازار محصولات کشاورزی تمهیدات لازم برای برگرداندن ثبات و تعادل قیمت در بازار را به‌کار گرفتند. تصمیمات در حوزه سیاست‌گذاری گرفته شده اما نتیجه نداشته است.

وزارت جهاد کشاورزی بازوهای نظارتی‌اش را تقویت کند

این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس یازدهم گفت: آنچه بیش از پیش باید مد نظر قرار بگیرد، اقدامات نظارتی بر بازار است. از آنجا که نظارت بر محصولات کشاورزی هم به وزارت جهاد واگذار شده است، این وزارت خانه باید بازوهای نظارتی خود را تقویت کند.

نماینده مردم خمین در مجلس بخشی از افزایش قیمت گوشت را به مسئله حذف ارز ترجیحی مرتبط دانست و گفت: حذف ارز ترجیحی و عرضه نهاده‌های دامی به قیمت ارز نیمایی، بعضی شرکت‌ها را نگران کرده است. به همین خاطر بعضی معتقدند که گرانی‌های اخیر، پس لرزه‌های برداشتن ارز ترجیحی است. امیدوارم دستگاه‌های سیاست‌گذار اقدامات مد نظر را تسریع کنند تا به حالت طبیعی برگردیم.

نظری در پایان در پاسخ به این پرسش که حذف ارز ترجیحی چه قدر در گرانی‌ها تاثیر دارد، گفت: در هر کالا متفاوت است. مثلا در دامداری نیمه صنعتی در بهترین حالت ۳۰ درصد نهاده با ارز ترجیحی و دامداری‌های صنعتی ۷۰ درصد نهاده با ارز ترجیحی دریافت می‌کردند. اینکه بگوییم حذف ارز ترجیحی به طور کلی چه قدر بر گرانی‌ها تاثیر دارد، نیازمند تحلیل‌های آماری قوی است.

تخم‌مرغی که اکنون تولید می‌شود با نرخ گندم و ذرت آزاد است

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران  هم درباره وضعیت تولید تخم مرغ در کشور گفت: تخم‌مرغی که برای ما تولید می‌شود با گندم و ذرت آزاد است که قیمت آن بیش از ۲۵ هزار تومان تمام می‌شود.

 علی تقوی‌فر درباره وضعیت دان طیور در کشور گفت: قیمت‌هایی که تعزیرات برای تخم‌مرغ گذاشته همان قیمت قبلی است ولی این قیمت تعزیرات برای زمانی بود که سویا و ذرت به اندازه کافی در کشور پیدا می‌شد.

این تولیدکننده صنعت مرغ و تخم‌مرغ  با توجه به کمبود دان طیور در کشور افزود: وقتی کمبود ذرت و سویا در کشور وجود دارد، به تولیدکنندگان گفتند گله‌های بالای ۹۰ هفته را حذف کنید و از روزی که  این موضوع را به ما اعلام کردند، یک گرم به ما دان نداده‌اند. حداقل برای ما، حدف یک میلیون گله، دو سه ماه طول می‌کشد چون کشتارگاه برای ما وجود ندارد و پیر تخم‌گذار به آن صورت نیست. تخم‌مرغی که برای ما تولید می‌شود با گندم و ذرت آزاد است که قیمت آن بیش از ۲۵ هزار تومان تمام می‌شود.

وی افزود: همه این مشکلات برای این است که با کمبود ارز مواجه هستیم. البته در دنیا هم مشکل موادغذایی پیش آمده نه فقط برای ما. ذرت روسیه و اوکراین به دنبال جنگ با کمبود مواجه شد که به دنبال آن صاحبان کالا قیمتشان را افزایش دادند. به طوریکه قیمت سویای ۴۲۰ یورویی به ۵۹۰ یورو و ذرت ۳۱۰ یورویی به ۴۷۰ یورو رسید. این در حالی است که اجازه نمی‌‎دهند بیشتر از ۴۰۵ یورو وارد کشور شود. به همین دلیل واردکننده‌ها هم وارد نمی‌کنند چون برای آنها ضرر و زیان به همراه دارد. بنابراین قیمت داخل کشور طبیعتا بالا می رود.

این تولیدکننده صنعت مرغ و تخم‌مرغ  تصریح کرد: حال وزارت کشاورزی و بقیه مسئولین چطور می‌توانند قیمت‌ها را بالا نبرند و به دنبال آن واردکنندگان آن را وارد نمی‌کنند و با کمبود مرغ و تخم‌مرغ مواجه می‌شویم.‌ حدود یک میلیون و خرده‌ای دپوی ذرت در انبارها داریم که این مقدار برای زمان زیادی نمی‌تواند نیاز ما را تامین کند. حداقل دو یا سه ماه باید دپو داشته باشیم.

تقوی‌فر با بیان اینکه حذف ارز ترجیحی هم قطعا تاثیرگذاربر قیمت‌ها خواهد بود، ادامه داد: دولت در اکثر کارهای تولیدکنندگان از خرید دان گرفته تا جوجه و تخم‌مرغ دخالت دارد و تولیدکننده چندان کاره‌ای نیست. اگر حضور بخش خصوصی در این حوزه پررنگ شود بسیاری از مشکلات تولیدکنندگان حل خواهد شد.

علی تقوی‌فر در پایان خاطرنشان کرد: اتاق بازرگانی سالیان سال است که می‌گوید دولت در کارهای اجرایی دخالت نکند، مقام معظم رهبری هم چندین بار بر این موضوع تاکید داشته‌اند که دستگاه‌های دولتی در کارهای اجرایی تصدی‌گری و متولی‌گری نکنند ولی در عمل این موضوع هنوز اجرا نشده است. هرگاه اجرا شد، بالاخره اقتصاد جایگاه خود را در جامعه پیدا خواهد کرد.

با داغ و درفش نمی‌توان قیمت‌ها را تغییر داد

عضو اتاق بازرگانی ایران هم درباره روند افزایش قیمت کالاها گفت: تعبیری که دولت به عنوان تنظیم بازاربرای خود دارد، تنظیم بازار نیست و با داغ و درفش نمی‌توان قیمت‌ها را تغییر داد.

مسعود دانشمند، درباره روند افزایش قیمت کالاها در بازار علی رغم سیاست دستوری وزارت صمت برای کاهش قیمت ها در بازار گفت:  قیمت‌ها افزایش می‌یابد چون عواملی موثر در قیمت هستند که تغییراتی در آنها ایجاد شده و نمی‌توان گفت که خود به خود قیمت‌ها بالا رفته است. برای مثال در مورد قیمت سیب‌زمینی و پیاز، وقتی هزینه‌های یک کشاورز و عوامل موثر در تولید و توزیع محصول او از جمله کرایه حمل ونقل و هزینه‌های مغازه ای که این محصول را عرضه می‌کند، افزایش می یابد، به دنبال آن قیمت سیب‌زمینی و پیاز هم افزایش پیدا می‌کند.

عضو اتاق بازرگانی ایران در ادامه تاکید کرد: اینها عوامل موثر در افزایش قیمت است که زنجیره‌واربه هم وصل است و در تاریخ مدون ما از دوره امیرکبیر تاکنون هیچ‌گاه با دستور دولت هیچ کالایی ارزان نشده‌است. هروقت هم دولت فشار آورده، کالاها به بازارهای زیرزمینی رفته‌اند وبعد به صورت کالای سیاه عرضه شده اند. کم کم همین قیمت زیرزمینی به قیمت واقعی تبدیل شده‌است.

وی با بیان اینکه، تعبیری که دولت به عنوان تنظیم بازاربرای خود دارد، تنظیم بازار نیست و با داغ و درفش نمی‌توان قیمت‌ها را تغییر داد، ادامه داد: چون دولت از بالا نگاه می‌کند و همه عوامل موثر در بالا رفتن یک کالا را می‌تواند ببیند و درعوامل موثر بر بالا رفتن قیمت‌ها می‌تواند اثر بگذارد و آن را به تعدیل برساند. یا از طریق عواملی که دارد کالایی را عرضه و تعادل بین عرضه و  تقاضا ایجاد کند تا روی آن بتواند قیمت را اعمال کند.

دانشمند با تاکید بر اینکه، تعادل بین عرضه و تقاضا می‌تواند ثبات در بازار ایجاد کند، گفت: همواره دولت تنظیم بازار را با داغ و درفش اشتباه می‌گیرد. باید دید در دنیا برای کنترل قیمت‌ها چطور رفتار می‌شود چون ممکن است کسی بخواهد جنسی را گران بفروشد و کسی هم بخواهد آن را گران بخرد در اینجا فقط دولت می‌تواند بگوید وقتی جنسی را گران‌تر از قیمت واقعی می‌فروشید، تفاوت آن برای شما درآمد ایجاد می‌کند ومالیات آن را باید بپردازید. به عنوان مثال، مغازه‌ای سیب‌زمینی را کیلویی ۵ تومن فروخته آن را ۲۰تومن، این ۱۵ تومن اضافه باید شامل مالیات پلکانی شود.

عضو اتاق بازرگانی ایران در ادامه تاکید کرد: بنابراین باید مکانیزم شفافیت عرضه و تقاضا را در تامین و توزیع کالاها ایجاد کنیم و مکانیزم مالیاتی می‌تواند جلوی اجحاف‌هایی را که به عنوان گران‌فروشی انجام می‌شود را بگیرد. در همه جای دنیا با این مکانیزم‌ها کار می کنند. امروز که کامپیوترو صندوق فروش هست، می‌توان قیمت خرید و فروش همه کالاها را در جایی متمرکز کر و اینجا می توان از طریق مکانیزم مالیات عمل کرد که وقتی فروشنده ای جنسی را گران‌تر از حد معمول به فروش می‌رساند، درآمد اضافه آن از طریق مالیات به خزانه دولت برگردد و هزینه عامه مردم شود.

دانشمند در ادامه افزود: مفهوم مالیات همین است و کسی که می‌خواهد مالیات ندهد باید با نرمی که جامعه اصناف برای او تعیین می‌کند، جنس خود را بفروشد. بنابراین ما نباید دنبال مکانیزم داغ و درفشی باشیم. دولت باید اولا عوامل موثر در قیمت را بررسی و ببیند کجاها می تواند آثاراین عوامل را کمرنگ‌تر کند تا قیمت‌ها تعدیل شود مضاف بر این مکانیزم مالیاتی را هم حتما در آن اعمال کنند. بنابراین شفافیت در فضای خرید و فروش باید اتفاق بیفتد تا مالیات آن وصول شود و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

اگر با نظام بانکی جهانی تعامل نکنیم باید منتظر تورم ۳ رقمی باشیم

عضو اتاق بازرگانی ایران درباره روند افزایش نرخ تورم در سال جاری گفت: با همین روندی که اکنون وجود دارد، تورم ادامه می‌یابد و چنانچه قبلا هم گفتم اگر با نظام بانکی جهانی تعامل نکنیم و نتوانیم اقتصاد خود را رو به جلو حرکت دهیم باید منتظر تورم ۳ رقمی باشیم. ما باید سهم خودمان را در اقتصاد جهانی داشته و در زنجیره ارزش افزوده تولید داشته باشیم. خام‌فروشی ارزش افزوده ایجاد نمی‌کند و وقتی ارزش افزود ایجاد نشود یعنی تولید نداریم و وقتی تولید نباشد، اشتغال نداریم و این یعنی دولت درآمد مشروع ندارد و فقط خام فروشی می‌کند و  نان و گوشتی به دست مردم می‌رساند. این مفهوم تولید در کشور نیست.

مسعود دانشمند در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین تلاش ما باید این باشد که سهم و جایگاه خودمان را در زنجیره تولید ارزش افزوده جهانی به دست بیاوریم، در این صورت عمده مشکلات اقتصادی ما حل و فصل می‌شود.