وزارت نیرو عامل اصلی بحران مدیریت آب در کشور است، کمتر از ۶۵ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود این در حالی است که بخش زیادی از آب در عملیات کشاورزی مجدد به زمین بر میگردد.

رئیس مرکز تحقیقات پژوهاب گستر گفت: ۳۰ شهر در تنش آبی هستند که در صورت ادامه این شرایط در تابستان تعداد این شهرها به ۳۵ شهر افزایش می‌یابد.

به گزارش پایگاه خبری اکوپرشین به نقل از تسنیم، هدایت فهمی رئیس مرکز تحقیقات پژوهاب گستر در برنامه «گفتگوی اقتصادی وضعیت تامین آب در تابستان ۱۴۰۱» که روز یکشنبه به صورت مستقیم از این خبرگزاری و رادیو گفتگو پخش می‌شود اظهار داشت: در سال جاری نسبت به مدت ۵۰ ساله ۳۰ درصد کاهش بارش داریم و فروردین ماه یکی از خشک ترین ماه‌های سال‌های گذشته بوده است به طوری که تنها ۶ درصد بارش داشتیم که در مقایسه با سال قبل بیش از ۸۰ درصد بارش‌ها کاهش یافته است و جمعیت روستایی کشور دچار تنش آبی شده است .

وی افزود: ۳۰ شهر در تنش آبی هستند که در صورت ادامه این شرایط در تابستان تعداد این شهرها به ۳۵ شهر افزایش می‌یابد.

رئیس مرکز تحقیقات پژوهاب گستر ادامه داد: از مرز بحران آب عبور کرده ایم و  در حال مصرف ۸۸ درصد منابع آبی تجدید ناپذیر کشور هستیم.

وی تصریح کرد : از کل منابع آبی کشور، ۹۰ درصد مصرف ناخالص در بخش کشاورزی، ۳ درصد بخش صنعت و ۷ تا ۸ درصد هم در بخش شرب کشور مصرف می‌شود.

وزارت نیرو عامل وضعیت بحران منابع آبی کشور است

محمد بازرگان عضو کارگروه ملی آب و خاک و تنش‌های زیستی اظهار داشت: با اعداد و ارقامی که در این برنامه اعلام شد مخالفت می‌کنم زیرا مصرف آب بخش کشاورزی بر اساس مطالعات انجام شده کمتر از ۶۷ درصد است.

وی گفت:  بخش کشاورزی بخشی از آب مصرفی خود را دوباره به زمین برمی گرداند و دوباره مصرف می‌شود.

بازرگان اظهار داشت: ما یک درصد از جمعت جهان اما کمتر از ۳ دهم درصد آب جهان را داریم؛ قانونی درباره توزیع عادلانه آب  داریم اما رفتار وزارت نیرو خارج از قوانین موجود است و با ایجاد سد از روان آب‌ها  جلوگیری کرده است و مشکلات موجود آبی کشور به خاطر وجود چنین تفکراتی است.

وی افزود: تصمیمات وزارت نیرو باعث شده روز به روز مشکل تامین آب در کشور با مشکلات بیشتری مواجه شود و وزارت نیرو با دخالتی که در چرخه طبیعت داشته است تعادل را به هم زده است.

رئیس مرکز تحقیقات پژوهاب گستر  در ادامه در واکنش به صحبت‌های بازرگان اظهار داشت : اعداد و ارقامی که اعلام می‌شود باید توسط وزارت  نیرو  اعلام شود و در صورتی که از هر بخش دیگر اعلام شود فاقد وجاهت قانونی است.

اولویت در مصرف آب،‌ تولید غذا باشد نه فولاد

بازرگان در واکنش به این سخنان اظهار داشت: قالب فعالیت‌های اقتصادی کشور ما از گذشته کشاورزی بوده است و نباید این بخش نادیده گرفته شود و  منابع آبی کشور را به جای بخش کشاورزی به بخش صنعت و فولاد اختصاص دهیم.

وی افزود: آماری که درباره مصرف بخش کشاورزی نیزمطرح می‌شود مربوط به آمار دانشگاهی کشور و منطبق بر آمار‌های جهانی است اما وزارت نیرو تنها آمار خود را مورد توجه قرار می‌دهد و حاضر نیست صحبت‌های مخالف خود را بشنود.

بازرگان به عنوان نماینده بخش کشاورزی اظهار داشت: نیازمند تصمیمات سخت برای مصارف آب هستیم و از میزان آبی که داریم باید با اولویت استفاده کنیم به طوری که اگر آبی هست ابتدا باید به جای فولاد برای تولید غذا و به صورت عادلانه و به دور از رفتار سلیقه ای استفاده شود.

افزایش ۲ برابری نیاز تهران به آب درصورت ادامه شرایط فعلی تا سال ۱۴۰۵

ابوطالب قزلسفلو مدیر کل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری سازمان جنگل‌ها نیز در این برنامه اظهار داشت: به دلیل شرایط گرمای هوا،  افزایش تبخیر و تغییر اقلیم در صورت ادامه این روند  در سال ۱۴۰۵ دوبرابر مصرف فعلی در تهران به آب نیاز داریم .

وی افزود: در حال حاضر بارش‌ها به جای داشتن پراکندگی لازم به صورت یکباره و رگباری نزول می‌کند به همین منظور نمی‌توان به درستی از این بارش‌ها استفاده  و  این منابع آب را ذخیره کرد. اقدامات  آبخیزداری و آبخوان داری اما می‌تواند منجر به جلوگیری از فرسایش خاک و  کاهش خسارت وارد شده به شهرها می‌شود و میزان ذخیره آب در سفره‌های زیر زمینی نیز افزایش می‌یابد.

مدیر کل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری سازمان جنگل‌ها ادامه داد: در سال جدید نیز در سطح یک میلیون هکتار آبخیز داری و آبخوان داری وجود دارد که می‌تواند منجر به تغییر اثرات خشکسالی شود و به تولید آب در کشور کمک کنیم.

باید ۱۰ درصد از مصارف آب بخش کشاورزی بکاهیم

هدایت فهمی رئیس مرکز تحقیقات پژوهاب گستر در ادامه این برنامه اظهار داشت: ایران سابقه طولانی در خشک سالی و سیل دارد اما برنامه جامعی برای مدیریت امور نداریم و سیل می‌آید و می‌رود و تنها به زارعان خسارت ناشی از سیل داده می‌شود.

وی افزود: ۱۵ تن در هکتار فرسایش خاک داریم و رکورد دار فرسایش خاک هستیم؛ باید بتوانیم از فاضلاب تسویه شده برای صنایع استفاده کنیم و آب شرب  و سالم را برای بخش کشاورزی استفاده کنیم و ۱۰ درصد از مصارف بخش کشاورزی کاهش دهیم و شاهد کاهش مصرف آب کشاورزی و توسعه کشت گلخانه ای باشیم.

فهمی افزود: علاوه بر بخش کشاورزی راندمان مصرف آب در بخش صنعت نیز فاجعه است و باید برای راندمان این بخش نیز اقدامات موثری انجام شود.

 در ادامه این برنامه بازرگان مشاور رئیس نظام صنفی کشاورزی کشور گفت: کشاورزان حق آبه ای دارند و  حق آبه آنها به طور کامل تامین نمی‌شود از طرفی شاهد خاموشی برق چاه‌های کشاورزی هستیم که این موضوع باعث افزایش مصرف آب در اراضی کشاورزی و وارد آمدن خسارت به کشاورزان می‌شود.

وی افزود: در مدیریت منابع آب کشور باید بهره برداران محلی از جمله کشاورزان را نیز دخیل کرد و بدون توجه به این بخش نباید درباره مصرف آب تصمیم گیری شود.

کیاست امیریان معاون حفاظت بهره‌برداری امور اجتماعی حوضه آبریز دریاچه ارومیه وزارت نیرو نیز در این برنامه اظهار داشت: چرا در کشور به غیر از استان‌های شمالی کشور برنج کشت می‌شود و اصرار به تولید این محصول در کشور وجود دارد و منابع ارزشمند آبی کشور با وجود محدودیت‌ها مصرف می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر با در حوزه دریاچه ارومیه نیز نمی‌توانیم از حق آبه مورد نیاز آن را تامین کنیم؛ رودخانه‌ها کاهش آورد آب دارند و بین مصارف و منابع تعادل وجود ندارد.

در ادامه بازرگان به عنوان نماینده بخش کشاورزی اظهار داشت: نیازمند تصمیمات سخت برای مصارف آب هستیم و در استان‌های که خود با مشکلات منابع آبی مواجه هستند صنایع آب آنها را به استان‌های ساحلی کشور منتقل کنیم.