قرنطینه بذر و گیاه خط مقدم مبارزه با تهدیدات امنیت غذایی،در کشور ما نیم قرن از تاسیس سازمان مهم و راهبردی حفظ نباتات وابسته به وزارت کشاورزی پیشین که اینک تحت پوشش وزارت جهاد کشاورزی(۱۳۷۹) است می گذرد.
اکوپرشین، علیرضا کیهانپور: در تاریخ سراسر پر افتخار این سازمان شاعر معاصر مرحوم سهراب سپهری( متولد ۱۵ مهر ۱۳۰۷در کاشان و تاریخ درگذشت ایشان یکم اردیبهشت ۱۳۵۹) به علت بیماری کارسینوما در بیمارستان پارس واقع در بلوار کشاورز تهران، با آن طبع نازک دلی و توجه به طبیعت و گل و گیاه افتخار خدمتگزاری در این سازمان را داشته و در سروده هایش گردافشانی گلها؛ آسودگی پرواز زنبور عسل در باغات سرسبز و شهد شیرین عسل ناشی از تلاش زنبور را با شعرهایش و دنیای زیبای طبیعت بکر و شگفتانگیز آب وگل وگیاه ورستنیهای سبزینه دار(کلروفیل) به چشمههای تور ونور صید لحظههای ناب زیستن وزندگی به دور از آفات و سالم گیاهان به جاودانگی رسانیده است.
نگارنده از دوران کودکی همیشه سمپاشی توسط سم د.د.ت کنار مردابها، رودخانهها، تالابهاومحیطهای آبی زیست بوم خود را در آن شرایط سخت آن روزها وبه ویژه مبارزه با بیماری مالاریا از طریق آنوفلزدایی و هم چنین مبارزه با تکثیر بی رویه و سریع الرشد حشره درزوفیلا ملانو گاستر(Drosophila melanogaster) موسوم به مگس سرکه و مشهور به مگس میوه به ویژه گونه جهش یافته ابونی(ebony) با ماهیت ژنی اتوزوم مغلوب و کنترل زاد و ولد آن به عنوان مثال در محیط آزمایشگاه ژنتیک دانشگاه تهران برای بررسیهای ساختار ژنتیک جمعیت( Population of Genetic) و رسیدن به فرضیه موجودات و افراد پایه گذار (Founder effect) بوده ام که جادارد از تلاشهای علمی استاد فقید مرحوم دکتر گریگور کولیانس که افتخار شاگردی ایشان را داشتم به نیکی ودر راستای افراد اثر گذار در اینجا به سهم خویش وبضاعت بسیار اندک علمی خود یاد و قدردانی نمایم.
در سالهای اولیه خدمت در نهاد جهاد سازندگی پیشین در دهه ۶۰ یک از هزاران خاطره شیرین و تلاشهای گمنامانه پرسنل سختکوش و تلاشگر ” سازمان حفظ نباتات ” دارم که به نظر می رسد خالی از لطف و ذوق خاطره نگاری نباشد.
دریک جاده پر از پیچ وخم و بسیار طولانی و کوهستانی و بیشتر مال روی خاکی برای بازدید به یک روستای مرزی به نام گلیداغ از توابع مرواه تپه در مجاورت شهرستان مرزی و محروم داشلی برون و داخل یک آغل سنگی حفر شده دام سبک در دل صخرهها به یک نوشته بسیار زیبا ونوستالژیک به مکثی متفکرانه رسیدم که عرصه این سرزمین زیبای ایران هرگز بیشه اش از غرش شیران و خدمتگزاران گمنام و عاشق ودل پیشه خالی نبوده است و آن نوشته این بود: با آفات مبارزه شد.
“اکیپ سمپاشی مورخ ۱/ ۲/ ۱۳۳۵”واین در شرایط آن روزگار و کمبود امکانات در قصبهای دور که فقط یک خانوار ۴ نفره کشاورز ودامدار در آن سکنی گزیده و سرمایه و کل هستی اشان از گزند هجوم کنههای فصل بهار و آفات گیاهی در امان ومصون مانده بود؛ بسیار موجب افتخار و خوشحالی نگارنده شد و شاید سازمان کنونی حفظ نباتات آن زمان در حد یک اداره یا اکیپ مبارزه از طریق سمپاشی بوده است که نام و یادشان همواره گرامی باد و رسالت قلم و نویسندگان است که از تلاشها و دستاوردهای عرصه سلامتی انسان، دام و گیاه با یادمان گذشت بیش از نیم قرن که فاقد امکانات و پیشرفتهای کنونی بودیم؛ خداپسندانه و در حد بضاعت نوشتاری، حراست وحفاظت نماید.
البته تاریخ رسمی تاسیس سازمان حفظ نباتات کشور۱۲ /۲/ ۱۳۴۶ در وزارت کشاورزی سابق بوده که در اسنادمکتوب تاریخی ثبت شده است، و اما در زمان معاصر و اسارت بشر در حباب بیرحمانه ویروس کرونا که در سراسر جهان، انسانها را به چالش کشیده و هرروز به ناحق در کره زمین قربانی میگیرد نباید از نقش سامانههای پایش مبارزه با آفات، قرنطینههای گیاهی،جانوری،بذور، پایش و گواهی تایید سلامت استخر ژنی( Gene Pool)، مبارزه با ملخهای بومی، مهاجم و مهاجر و…که میتواند امنیت غذایی یک جامعه را تهدید جدی نموده وخدای ناخواسته کشاورزی یک کشور را نابود و دسترنج کشاورزان و دامداران را به یغمای زمانه کرونایی به طور مضاعف ببرد به ساده گی و بی اعتنایی بگذریم و هرگز چنین مباد.
سازمان حفظ نباتات در این شرایط جهش(موتاسیون) ویروس کوویید ۱۹ در خط مقدم مبارزه با تهدیدهای امنیت غذایی است که تا الان قریب ۱۸ ماه از گسترش ویروس گذشته، تهدیدها را با حداقل امکانات اما با تلاش منابع انسانی ارزشمند، خردمند ودانشمند وابسته خود، به فرصت برای زمان حال و آینده تبدیل نموده است.
فراموش نکنیم که واکسیناسیون تلاشگران عرصه حفظ نباتات و دفع آفات و بالسویه در خط مقدم ایستگاهها وپستهای قرنطینهای در سراسر کشور به ویژه نقاط سرحدات از شمال تا جنوب واز مشرق تا مغرب باید در اولویت توجه و اهمیت متولیان دولتی عرصه بهداشت ودرمان بوده و با حمایتهای ویژه اعتبارات دولتی برای هزینههای جاری و حمایت بیشتر از جذب منابع انسانی متخصص و کارآمد به جای خروجیهای پرسنلی، شاهد رشد وتوسعه سازمان حفظ نباتات در راستای ارمغان سلامتی آحاد جامعه از کودکان تا سالمندان و صیانت از این هرم سن و سال ۸۰ میلیونی جامعه باشیم.
در مورد اهمیت راهبردی ضرورتهای حمایتی و بهویژه فرهنگسازی درهمه رسانههای مخاطب پسند باز هم خواهیم نوشت.
انشاءالله