بی شک مبالغی که برای برگزاری این اتفاق قشنگ فرهنگی هزینه شده، از تشریفات و تبلیغات صدا و سیما بگیر تا هزینه پذیرایی و چه و چه ، ما که دقیقش را نمی دانیم ولی قطعا اگر سر به فلک نکشد، حتما سر به برج میلاد می زند!
امان از گرانی که گریبان جشنواره راهم گرفت
در اینکه برگزاری جشنواره مد و لباس از بهترین و قابل تقدیر ترین اقدامات وزارت ارشاد در حیطه فرهنگسازی ملی است، هیچ شک و شبهه ای نیست، بازهم شکی نیست که این جشنواره نخستین سال برگزاری را تجربه می کند و کاستی هایی را نیز از این نظر با خود به همراه دارد.
منتها مساله اینجاست که جناب شاه آبادی معاون محترم وزیر در حوزه هنرهای تجسمی در نشست خبری نخستین جشنواره مد و لباس فجر از طرح‌های این معاونت برای ساماندهی کیف و کفش و کلاه مردم خبر داده بود و گفته بود شاید نزدیک به پنج سال است که موضوع مد و لباس در برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شده است اما در این دوسال اخیر با برگزاری چند نمایشگاه بهتر عمل کرده‌ایم که نشان از عزم جدی مدیران فرهنگی کشور برای ساماندهی مد و لباس در کشور دارد. همچنین عیسی کشاورز مسئول کارگروه مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز اذعان داشته بود : مد و لباس به عنوان عاملی در ترویج سبک زندگی مقوله ای فقط اقتصادی نیست بلکه پرچم فکر و عقیده افراد است. کشاورز در دومین همایش تخصصی تبیین نقش اصناف در حفظ هویت اسلامی و ملی که با حضور مدیران و روسای اصناف پوشاک و کیف و کفش برگزار شده بود افزوده بود: مد و لباس جزء چند صنعت برتر دنیاست و سالانه ۲۰ هزار میلیارد دلار در دنیا گردش مالی دارد با این حال حتی طول عمربرخی مدها در دنیا بیش از یک ساعت نیست. واقعا ۲۰ هزار میلیارد عدد قابل تاملی است و از آن قابل تامل تر اینکه ما با این همه پشتوانه صنعتی و هنری در صنعت نساجی و دوخت چقدر از این ۲۰ هزار میلیارد را در جیبهامان می گذاریم؟ ما اتفاقا بخش مهمی از آن مبلغ را به برندهای ترک و چین دو دست یتقدیم می کنیم.
براساس گفته های جناب معاون وزیر یعنی بر مبنای ۵ سال فعالیت در این حوزه و نیز دانستن اهمیت گردش سالانه مد و مبالغی که در این صنعت عظیم صرف م یشود و کشورهایی چون فرانسه و ایتالیا که نفت ندارند چه درآمدی را ایز راه به خزانه ملی خود سرازیر می کنند و حالا که ما سالهاست در تلاشیم به جای نفت یک محصول و صنعت پولساز را جایگزین کنند، پس از سر زدن به نمایشگاه دوطبقه ای در سالن حجاب در طبقه بالا شاهد تعداد محدودی لباس طراحی شده برای بیرون از منزل هستیم که هرچند بسیار زیبا و دلنواز و مشتری پسند طراحی شده اند و انصافا قابل تقدیر هستند اما غلب قریب به اتفاق طراحان آن لباس ها کنار آنها حضور نداشتند تا لااقل از فرصت نمایشگاه و جشنواره برای خود استفاده کنند و به بازاریابی بپردازند و مشتریانی که به سراغشان می روند لااقل آنها را زیر پوشش یک برند اقتصادی قرار دهند. آنچه رقابت را در بین تولید کنندگان ما و تولید کنندگان خارجی ایجاد و صد البته مشتریان را ترغیب به خرید می کند نام تجاری و برندی است که تدبیری پس از ۵ سال برای “برند سازی” انواع لباس ها با طراحان خوش ذوق و جوان ایرانی اندیشیده نشد. مساله دیگری که نشان دهنده عدم تفکر اقتصادی برای این نمایشگاه فرهنگی اقتصادی بود اینکه بسیار خوب بود که حتی قبل از ورود طرح ها به نمایشگاه طراحان و مدل ها زیر نام چند برند و لوگو به صحنه می آمدند.
هرچند شاه آبادی درباره معرفی برندهای ایرانی در این جشنواره گفته بود : اگر منظور معرفی برند مطرح باشد کل ماموریت ما در قالب آن تعریف می‌شود تا شعاع‌ فعالیت‌های خود را گسترده کنیم و مخاطبان را جذب نماییم. اما خود کارگروه قرار نیست صاحب برند باشد بلکه قصد دارد برندهای مختلف را به سمت و سوی تولید ایرانی و اسلامی سوق دهد.
مساله دیگر درباره جشنواره مد و لباس فجر این است که لباس ها هرچند مورد پسند مشتریان هستند ولی خیلی از آنها به عنوان یک عرف در جامعه جا نیافتاده اند آنهایی هم که مورد پسند مشتریان هستند و قابلیت دارند تا در محیطهای اجتماعی استفاده شوند، بسیار گران قیمت دوخته شده اند و دستمزد طراحی و دوخت آنا بسیار بالاست که هیچ خانواده یارانه بگیری توان خرید آن را ندارد، آنها هم که اهل یارانه نیستند خرید از فروشگاه های بزرگ معتبر برندهای خارجی در خیابان های بالای شهر تهران را ترجیح می دهند. متوسط قیمیت که در این نمایشگاه بریا یک دست مانتو شلوار و روسری باید بپردازید بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است. و این یعنی خیلی! زنان کارمند که عموما دست در جیب خود دارند و الگوی پوشش بیرونی بقیه زنان را تامین یم کنند توان پرداخت همچین مبالغی را ندارند. که البته اگر طرح ها به تولید انبوه برسد قیمت ها پایین می آید ولی چقدر؟

هنر تبلیغات در هنر مد و لباس گم شد
جدا از موضوع گرانی طرحها مساله این است که مردم عادت کرده اند حتی پای کم کیفیت ترین محصول چینی و ترک پول بدهند پس مزیت رقابتی برای مقابله با محصولات ترک و چین نخستین فکری بود که در کنار مزیت های فرهنگی باید برای آن فکری می شد که با چنین طرح های گران قیمتی چنین تفکری از میان رفته و بدتر آنکه در طبقه زیرین نمایشگاه در غرفه های مخصوص فروش که می توتنست همه مردم تهران را با ذوق به آن سمت بکشاند تنها تعداد محدودی غرفه حضور دارند که برخی از آنها کارهای دستی و ارزشمند انجام می دهند و برخی نیز اجناس کهنه خارجی خود را در بهترین فرصت و در آب گل آلود به مردم می فروشند! و آب به واردکنندگان و دلالان می ریزند ، آنها همینجا در کنار کسانی که سالها برای طراحی و دوخت و صنعت نساجی ایرانی زحمت کشیده اند. اگر فراموش نمی کردیم که برای توسعه فرهنگ توسعه ۵ سال برای چنین نمایشگاهی برنامه ریزی شده است برای اقتصاد آن هم چاره ای می اندیشیدیم. وقتی شاه آبادی عنوان کرده بود ما بریا این مدل ها با نیریو انتظامی مشورت کرده ایم و ضمانت می کنیم که کسی با این پوشش ها در خیابان دچار مشکل نشود، بهترین فرصت بود که در آستانه سال نو که همه منتظر مدل ها یجدید هستند و مبالغی را برای خرید پوشاک کنار گذاشته اند، قبل از نمایشگاه با همکاری وزارت بازرگانی در برخی مانتو فروشی های شهر مانتوها و لباس های با طرح ایرانی و سنتی را با قیمت های مناسب فروخته بودیم و عده ای از دختران جوان آن لباس ها را به تن می کردند، خود به عنوان مانکن های واقعی و به رایگان صد البته بهترین مبلغ نمایشگاه مد و لباس فجر می شدند و همه دوستان و هم سالان خود را به دیدن نمایشگاه و خرید محصولات دعوت می کردند بی آنکه لازم باشد هزینه های هنگفت و نجومی تبلیغات محیطی و در رسانه ملی صرف شود. که تازه جدا از این همه هزینه ها مبالغ خوبی هم برای تولید کنندگان حاضر در نمایشگاه و فروشنگانی که قبل از نمایشگاه فعالیت کرده بودند، سودآوری داشت.این هم راه حلی بود بریا صحبت های آقای عیسی کشاورزکه به هنر پرس اظهار داشته بود: بودجه کارگروه مد و لباس به اندازه آسفالت کردن یک کیلومتر راه است!
به راستی چرا برای تبلیغات این نمایشگاه مطالعه ای صورت نگرفت؟ در حالیکه ساده ترین تجربیات تبلیغات و بازاریابی و فرهنگ سازی ، از تبلیغات چهره به چهره توسط خود مردم و مصرف کنندگان خبر می دهد؟

هرچند شیرازی ـ رئیس اتحادیه پوشاک ـ نیز درباره ساماندهی پوشاک وارداتی در این جشنواره گفته بود: ‌با رویکرد جدید بخش تولید قرار است مقوله واردات نیز با نگاهی جدید مورد ارزیابی قرار بگیرد و از آنجا که این نمایشگاه فرصت حضور فعال طراحان و وارد کنندگان را فراهم کرده این بستر ایجاد شد تا با رویکردی جدید به بهره‌برداری از طرح‌های جدید در حوزه واردات بپردازیم که البته صحبت ها و وعده وعید های ایشان خیلی دیر است و نا هنگام چون آنها که زودتر از ما برای لباس پوشیدن جوانانمان برنامه ریزی کرده اند ، برنهای مشهور و گران قیمت خود را وارد بازار کرده اند و سودها یکلان را هم در جیب ها گذاشته و لبخند رضایت بر لبانشان نشانده اند.
البته به قول معاون محترم وزیر و با احترام به عقیده ایشان فراموش نکنید که حوزه مد و لباس زمان بر است و نیازمند عزم ملی و سازمان‌دهی کارهای متعدد است.
طراحان ایرانی های مقیم خارج جا مانده اند
و از همه بدتر آنکه سهرابی دبیر اجرایی جشنواره وی درباره حضور طراحان ایرانی مقیم خارج از کشور گفته: به دلیل محدودیت زمانی !!! و موضوعی در جشنواره امسال نتوانستیم اقدامات جدی صورت دهیم با این وجود چهار اثر از خارج از کشور به دست ما رسید. این در حالی بود که جشنواره بین‌المللی نیست اما موفق شدیم این آثار را پذیرا باشیم و قطعا در سال آینده می‌توانیم برنامه‌ریزی منسجم‌تری داشته باشیم. حالا آن ۵ سال برنامه ریزی که بزرگان گفتند و این همه وسیله ارتباطی که می توانست طراحان ایرانی را به جشنواره بکشاند داستانش چیست و چراهای آن را ما نمی دانیم. ما فقط دانستیم فرصت سودآور یبرای جشنواره مد و لباس بعد از آن همه برنامه ریزی سوخت شده و سود چندانی حاصل نخواهد شد مگر برای آنان که از راه ها یی فرا زمینی سودآوری را یم شناسند که بازهم ما نمی دانیم.