این ساختمان‌ها چگونه انتخاب می‌شوند؟ از چه وضعیت حقوقی برخوردارند و ساکنان آن بابت اقامت در آن چه هزینه‌ای می‌پردازند؟

شمال‌شهر و سکونت خارجی‌ها 

حدود ۹۵ سفارتخانه و ۲۲ سازمان بین‌المللی در شهر تهران واقع شده است. منطقه یک دارای بیشترین سفارتخانه است که محله فرمانیه و توابع آن با داشتن پنج سفارتخانه پیشتاز هستند اما در رابطه با نهادهای بین‌المللی، منطقه ۳ با اختصاص ۴۳درصد از این مراکز به خود در صدر جدول قرار دارد. البته این موضوع بیشتر به دلیل قرار گرفتن بخش عمده‌ای از سازمان‌های تخصصی سازمان ملل متحد است که در ساختمان این نهاد -در بلوار شهرزاد محله دروس- جای گرفته اند. 

به نظر می‌رسد وضعیت جغرافیایی منطقه یک از لحاظ آب و هوا، مناظر طبیعی و هم چنین تراکم کم ‌جمعیت از معیارهای اصلی برای انتخاب مکان دیپلماتیک، حتی در سال های دور بوده است. به عنوان مثال، بریتانیا هنگامی که تصمیم به تغییر مکان سفارت خود گرفت، منطقه‌ای در شمال شهر قدیمی تهران یعنی باغی وسیع در خیابان فردوسی را انتخاب کرد. 

به این ترتیب می‌توان گفت که مناطق یک و ۳ شهر تهران پرتراکم‌ترین مناطق دیپلماتیک شهر تهران هستند. این نکته می‌تواند تاثیراتی بر افزایش قیمت ساختمان‌های مسکونی و تجاری این نواحی بگذارد و حتی موجب شود اتباع این کشورها که برای مقاصد غیر سیاسی در ایران به طور موقت ساکن هستند؛ این مناطق را برای اقامت انتخاب کنند. 

اجاره ۵۰۰۰ دلاری! 

صاحب‌خانه بودن در تهران، یکی از نعمت‌های خداست. اگر در کنار منزل شخصی چند واحد دیگر هم داشته باشید که بتوانید اجاره شان بدهید که نعمت تان افزون‌تر هم می‌شود، خصوصا اینکه بشود اجاره را به دلار گرفت. 

قاعدتا اتباع خارجی برای اجاره منزل مسکونی حاضر به پرداخت دلار و ارز هستند یا اینکه می‌توان معادل ارزی اجاره را از آنها گرفت. این اتباع بیگانه عمدتا از هیات‌های دیپلماتیک هستند که می‌خواهند برای طولانی‌مدت در کشور بمانند بنابراین برای آنها و دولت‌های‌شان به صرفه‌تر است که به جای هتل سراغ منازل مسکونی بروند. 

بیشتر اتباع خارجی مناطق شمال و شمال غربی تهران را – با وجود دوری از مرکز شهر- برای اقامت انتخاب می‌کنند. با مراجعه به مشاورین املاک در این منطقه با تعداد قابل‌توجه خانه‌هایی روبرو می شوید که به دلار اجاره داده می شوند. آپارتمان‌های مجلل و مبله در محله‌های فرمانیه، الهیه، سعادت‌آباد و ولنجک که با قید «اجاره به خارجی» از سایر موارد جدا شده‌اند در این محله ها بسیار به چشم می‌خورند. اجاره ۵۰۰۰ دلاری، بهای سکونت ماهیانه در یک آپارتمان ۳۲۰ متری در منطقه الهیه و آپارتمانی۲۹۰ متری در فرشته است که می‌تواند جای مناسبی برای اقامت آقای سفیر یا یک رایزن فرهنگی باشد. 

قوانین خاص سکونت دیپلمات‌ها 

بد نیست بدانید که هیات‌های سیاسی در کشور میهمان دارای امتیازات خاصی مبتنی بر قوانین و عرف بین‌المللی هستند. طبق ماده ۱۲ و ۴ کنوانسیون ناظر بر روابط دیپلماتیک و کنوانسیون روابط کنسولی، تعیین مکان سفارت باید با تایید کشور پذیرنده صورت بگیرد. ضمناً کشور میزبان نه تنها وظیفه حراست از این اماکن، بلکه مسئولیت حفظ امنیت محل سکونت هیات دیپلماتیک را نیز برعهده دارد و از سوی دیگر این اماکن از عوارض شهری و مالیات نیز معاف هستند. 

البته افرادی که امتیازات هیات‌های سیاسی را ندارند برای تهیه مسکن محدودیت دارند. به عنوان مثال اجاره مسکن به اتباع خارجی نیازمند کسب مجوز از وزارت کشور است و در صورت عدم رعایت این مورد توسط مراکز مشاوره املاک، با آنها برخورد قانونی می‌شود. 

نرگس انصاری –