اکو پرشین: ماه گذشته، شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین، اعلام کرد که این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۶۰ تولید کربن خود را به صفر برساند و «انقلاب سبز» را به راه بیاندازد. اگر این طرح به‌درستی اجرا شود، می‌تواند به چین کمک کند تا سرانجام عنوان «بزرگ‌ترین آلاینده جهان» را از خود سلب کند و اکوسیستم جهانی را به‌طور قابل‌توجهی بهبود بخشد، امری که همچنین می‌تواند صنعت برجسته استخراج بیت‌کوین این کشور را به‌شدت متزلزل کند. مشهورترین قطب استخراج چین استان جنوبی سیچوان است که دارای منبع هیدروالکتریک فراوانی است. با این ‌حال، برق در آنجا به‌خصوص فقط در فصل بارانی که بین ماه‌های مه و سپتامبر است، ارزان است. خارج از این بازه زمانی، بیشتر ماینرها از شمال به استان سین کیانگ و مغولستان داخلی  که در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد از کل هش‌ریت بیت‌کوین را استخراج می کنند، مهاجرت می‌کنند. برخلاف استان سیچوان، این مناطق کویری به‌طور عمده به منابع انرژی تجدیدناپذیرمانند زغال‌سنگ متکی هستند. اگر دولت تلاش کند تا انتشار دی‌اکسید کربن خالص را کاهش دهد، استخراج در آنجا ناکارآمد خواهد شد و بازیگران محلی گزینه‌های بسیار کمتری خواهند داشت.

آینده استخراج بیت‌کوین سبز است

سینا استوی محقق و پژوهشگر تکنولوژی­های نوین در این زمینه به اکوپرشین گفت: همچنان که جهان سرانجام حقایق تلخ تغییرات اقلیمی و انتشار دی‌اکسید کربن تولیدشده توسط انسان را آموخته است، دسترسی مداوم به انرژی‌های تجدیدپذیر به یکی از مهم‌ترین عوامل استخراج بیت‌کوین تبدیل خواهد شد. اما آیا مکان‌هایی وجود دارد که بتواند این نیاز را تأمین کند؟ بیایید به نقشه استخراج بیت‌کوین که توزیع جغرافیایی هش‌ریت جهانی بیت‌کوین را نشان می‌دهد، نگاهی بیندازیم. چین پادشاه بی‌رقیب در دنیا است که بیش از ۶۵ درصد از هش‌ریت را به خود اختصاص داده است. پس از چین، ایالات‌متحده، روسیه و قزاقستان به ترتیب با ۷٫۲۴درصد، ۶٫۹۰ درصد و ۶٫۱۷ درصد در جایگاه بعدی قرار دارند.

به نظر می‌رسد که کشورهای مشترک‌المنافع، یا کشورهای منطقه CIS که شامل هم روسیه و هم قزاقستان می‌شود، به‌ویژه به خاطر فقدان اطلاعات در مورد استخراج در این کشورها، از جانب بازیگران بین‌المللی نادیده گرفته ‌شده‌اند. مانند شمال چین، برق قزاقستان بیشتر توسط نیروگاه‌های زغال‌سنگ تولید می‌شود. این برق ارزان است اما پایدار نیست. همچنین، دولت محلی با کاهش تعرفه‌ها و هزینه‌ها در بازار برق مداخله کرده است، به این معنی که آنها درنهایت ممکن است شرایط را به قبل برگردانند. در طرف دیگر، روسیه منابع طبیعی بسیاری برای انرژِی برق تجدیدپذیر ارزان و همچنین فضای اقتصادی باثبات‌تری دارد.

سرما و انرژی زیاد

استوی در ادامه می ­گوید : اگر از من بخواهید چیزی را که اتحاد جماهیر شوروی در آن مهارت داشت را نام ببرم، می‌گویم زیرساخت‌های صنعتی. بیشتر استخراج بیت‌کوین در روسیه در منطقه معروف سیبری انجام می‌شود که از دهه ۱۹۶۰ نیز یکی از نقاط اصلی تولید آلومینیوم بوده است. از آنجا که در تمام مراحل تولید آلومینیوم انرژی مصرف می‌شود، اتحاد جماهیر شوروی از سال­ها پیش ساخت کارخانه‌های ذوب آلمینیوم در منطقه سیبری را به کمک نیروگاه‌های برق هیدروالکتریک انتخاب کرد .

فناوری ذوب آلومینیوم از آن زمان به بعد تکامل‌ یافته و مصرف انرژی در فرآیند تولید را بسیار به‌صرفه نمود. این امر، در کنار این واقعیت که دولت شوروی در هنگام ایجاد این زیرساخت‌ها، غالباً جایی برای رشد در آینده باقی می‌گذاشت، دلیل اصلی این است که این روزها این منطقه از منابع برق مازاد برخوردار است. طبق ادعای  RusHydro (دومین تولیدکننده بزرگ برق هیدروالکتریک در جهان) در حال حاضر ظرفیت نصب‌شده کل واحدهای برق هیدروالکتریک در روسیه تقریباً ۴۵ میلیون کیلووات است. به‌طور دقیق‌تر، برآورد می‌شود که نیروگاه‌های برق هیدروالکتریک در سیبری تقریباً ۱۰٪ از کل خروجی نیروگاه‌های برق روسیه را تولید ‌کنند. نکته مهم دیگر، آب‌وهوای بد سیبری است که در آن ۹ ماه سال هوا بشدت سرد است. تنها ویژگی مثبت این منطقه این است که سیبری میزبان یک مرکز داده پرازواحدهای بزرگ  ASIC است که با ظرفیت کامل کار می‌کنند.

چین متحد روسیه است

مجاورت روسیه با چین نیز مزیت بزرگی است، زیرا بهترین سخت‌افزار استخراج در آنجا تولید می‌شود. این فعال حوزه IT و بلاکچین ضمن بیان این مطالب در ادامه افزود: ازنظر تاریخی، مسکو رابطه اقتصادی قوی با پکن داشته است که تا امروز نیز ادامه دارد. حمل‌ونقل بین دو کشور ارزان، سریع و منظم است و با وجود بیماری کرونا، قطارهای و هواپیماهای باری با وجود همه‌گیری این بیماری همچنان به کار خود ادامه می‌دهند. اکنون، تصور کنید که هزاران ریگ ماینینگ از پکن به ایالت تگزاس حمل شود، ضمن اینکه ایالات‌متحده در جنگ تجاری با چین است و تعرفه سنگین ۲۵ درصدی تجهیزات ماینینگ وارداتی را وضع کرده است.

کارایی مقرون ‌به ‌صرفه

مهندس استوی اظهار داشت: در ادامه مقایسه روسیه با ایالات‌متحده، هزینه‌های عملیاتی و هزینه‌های سرمایه برای نگهداری مراکز داده در روسیه به‌طور قابل‌توجهی کمتر است، چرا که نیروی کاردرآنجا ارزان‌تر است. علاوه بر این، اگر ریگ شما خراب شود، حتی مجبور نیستید آن را به چین برگردانید. در روسیه شرکت‌هایی وجود دارد که تعمیرات سخت‌افزارهای ماینینگ را انجام می‌دهند و تکنسین‌های آن‌ها مستقیماً توسط تولیدکنندگان بزرگ سخت‌افزارهای ماینینگ چین آموزش ‌دیده‌اند. مدتی است که روسیه سومین کشور بزرگ استخراج بیت‌کوین در جهان است و این صنعت در این کشور به‌طور قابل‌توجهی پیشرفت کرده است.

مقررات ازآنچه تصور می‌کنید روشن‌تر است

 استوی در ادامه بیان کرد: ممکن است استدلال کنید دولت روسیه رمزارزها را ممنوع کرده است. خب، درواقع این‌طور نیست. بیایید به قانون اصلی مربوط به رمزارزها در این کشور، به نام «On Digital Financial Assets» یا DFA که در ژوئیه امضا شد، نگاهی دقیق‌تر بیاندازیم. این لایحه از ژانویه ۲۰۲۱ شهروندان روسیه را از پرداخت با رمزارز منع می‌کند، اما به‌طور قانونی آنها را به‌عنوان «دارایی‌های مالی دیجیتال» به رسمیت می‌شناسد. در این قانون به استخراج رمزارز به ‌هیچ‌ وجه اشاره نشده است، به این معنی که در حال حاضر هیچ محدودیت قانونی برای استخراج وجود ندارد. بنابر گزارش‌ها دراوایل ماه سپتامبر، وزارت دارایی روسیه به منظور منع ماینرها از دریافت کارمزد به شکل رمزارز پیشنهاد اصلاح قانون DFA را ارائه داد. همچنین بر اساس گزارش مقامات، استخراج رمزارزها به‌صورت مستقل قانونی بوده، اما با توجه به اینکه پرداخت‌ها معمولاً تنها به شکل بیت‌کوین و اترانجام می‌شوند، رمزارز استخراج شده ارزش مالی نخواهد داشت.

گرچه هیچ‌کس نمی‌داند که این اصلاحات به تصویب خواهند رسید یا خیر، اما منظور آن‌ها بسیار روشن است؛ روس‌ها نمی‌توانند کوین‌هایی را که استخراج می‌کنند بفروشند، اما می‌توانند به‌طور قانونی از سخت‌افزارها و دیگر زیرساخت‌های خود برای استخراج آن‌ها استفاده کنند. به‌ احتمال‌ زیاد، این تغییر تنها بر روی ماینرهای کوچک تأثیرگذار خواهد بود، زیرا پرداخت به ماینرهای بزرگ معمولاً با ارز فیات صورت می‌گیرد. علاوه بر این، با توجه به اینکه مشتریان چنین عملیاتی در خارج از کشورروسیه  مستقر هستند، حتی در صورت عملی شدن این لایحه پیشنهادی، همچنان می‌تواند از خارج از کشور به‌طور قانونی به شکل رمزارز پول دریافت کند.

علاوه بر این، مقامات محلی در سیبری به دلیل دریافت مالیات از اپراتورهای بزرگ استخراج به‌شدت از آن‌ها حمایت می‌کنند. البته لازم به ذکر است که این اپراتورها نقش مهمی در کارآفرینی را نیز بر عهده دارند. حقیقت این است که دولت طرفدار تجارت است و هیچ علاقه‌ای به تخریب چیزی که به اقتصاد کمک می‌کند ندارد. در اوایل ماه اوت، وزارت توسعه دیجیتال، ارتباطات و رسانه‌های جمعی روسیه، یک لایحه پیشنهادی منتشر کرد که کنترل بیشتری بر مراکز داده در روسیه را مستلزم می‌ساخت. با این حال ممکن است تصور شود که «مطمئناً اگر بخواهید در روسیه استخراج کنید، کلاه‌بردار تلقی می‌شوید».

سینا استوی محقق تکنولوژی بلاکچین در ادامه سخنان خود به اکو پرشین گفت: فراموش نکنید که تجارت هرگز یک فعالیت بدون ریسک نیست؛ به‌ویژه هنگامی که صحبت از صنعت رمزارزها باشد. پلیس به‌طور مرتب عملیات غیرقانونی که باعث سرقت برق می‌شوند را متوقف می‌کند، اما مقامات هرگز عملیات منطبق با مقررات که مالیات پرداخت می‌کنند و هزینه‌های مقرون‌ به ‌صرفه دارند را توبیخ نکرده است. جالب اینکه اکثر داستان‌های مربوط به ماینرهای متخلف از نواحی آمریکای شمالی به گوش می‌رسند که به‌طورکلی یک بازار بسیار تحت نظارت دولت محسوب می‌شوند. درواقع، این منطقه مملو از شرکت‌های ماینینگ است که یا ناگهان منحل می‌شوند یا معلوم می‌شود کلاه‌بردار هستند؛ به هر صورت این نوع شرکت‌ها همراه با پول سرمایه‌گذاران ناپدید خواهند شد.

آخرین نمونه قابل بررسی، HyperBlock مستقر در شهر تورنتو کانادا است که مرکز داده ۲۰ مگاواتی خود را در ماه مه به‌طور ناگهانی تعطیل کرده و بیان داشت که به دلیل هاوینگ بیت‌کوین، مجبور به پایان دادن به فعالیت‌های خود است؛ گرچه هاوینگ یک رویداد منظم است که شرکت‌ها می‌توانند از قبل برای آن آماده شوند. به همین ترتیب، در اوایل سال ۲۰۱۹، شرکت بزرگ ماینینگ Giga Watt مستقر در ایالات‌متحده پس از ادعای عدم توانایی در پرداخت ۳۰۰ هزار دلار قبض آب و برق، دسترسی به تأسیسات خود را قطع کرد.

آیا یک رونق ماینینگ دیگر نزدیک است؟

سینا استوی تحقیقات زیادی در خصوص شرکت ها استخراج رمزارز در جهان انجام داده است، او در پایان صحبت های خود درباره نتایج تحقیقاتش به اکو پرشین گفت: مطمئناً روسیه می‌تواند از مقررات شفاف‌تری در زمینهٔ استخراج رمزارزها استفاده کند (مانند اکثر کشورهای جهان)، اما این روند احتمالاً مدتی زمان خواهد برد. سرانجام چندی پیش مقامات دولت روسیه نگرش کلی خود نسبت به رمزارزها را به این شکل بیان کردند: «ما در مورد استفاده از رمزارزها به‌عنوان روش پرداخت تردید داریم، اما با فعالیت‌های مرتبط که اقتصاد ما را تحریک می‌کنند مشکلی نداریم.»

درنتیجه، به نظر می‌رسد که روس‌ها در حال آماده شدن برای یک رونق جدید در صنعت ماینینگ، مشابه با سال ۲۰۱۷، هستند. خرده‌فروشان محلی اخیراً گزارش کرده‌اند که ۴۹ درصد از فروش GPUهای استخراج رمزارز در ماه اوت افزایش یافته و فروش آن‌ها ازماه ژوئن تا آگوست در مقایسه با سال گذشته ۴۷۰ درصد افزایش یافته است؛ بنابراین اوضاع در این کشور رفته رفته در حال جذاب‌تر شدن است.