کشاورزی قراردادی چرا در ایران موفق نبوده است؟، کشاورزی قراردادی یا Contract Farming طبق تعریف سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد فائو (FAO) مکانیسمی قانونمند در زنجیره تامین و تولید محصولات کشاورزی است که بین کشاورز و خریدار(دولت‌ها، شرکت‌های زراعی، اتحادیه‌ها‌، تعاونی‌ها ،NGO ها) منعقد وهر دوطرف این قرارداد، ملزم به رعایت اصول قانونی این مکانیسم هستند.

به گزارش اکوپرشین: علیرضا کیهان پور: در کشورهای پیشرفته این پدیده بیش از ۱۵۰ سال است که بروز ونمود پیداکرده است که نمونه‌های موفق آن در سال ۱۹۵۰ میلادی در ایالات متحده و برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا قابل مشاهده و الگوبرداری برای سایر کشور هاست.

در کشور ما حدود یکصد سال پیش نمونه‌هایی از این نوع قرارداد به ویژه در شمال کشور در مورد پنبه، چغندر قند وکارخانه وابسته به آن (قند وشکر) در استان خراسان با تعامل و همکاری اقتصادی برخی کشورها در سال ۱۳۰۲ اتفاق افتاده است.

این مکانیزم‌، با برخورداری از مکانیزاسیون‌، فناوری‌های روز ،بازاریابی، تامین نیاز مالی، نهاده‌ها، بذر، کود، سم،تهاتر، فرآوری و عمل آوری محصول، آموزش، ترویج، انتقال یافته‌های علمی، فروش، مقابله با نوسانات قیمت‌، صادرات‌، کاهش ریسک تولید، بیمه مناسب و… طی یک روند علمی و کارشناسی تولید بر عهده دارد.

در کشاورزی قراردادی ترغیب و تشویق کشاورز و باور وی به این پشتیبانی برروی کاغذ در زمان به بار نشستن محصول باید در عمل ملموس بوده تا به آن اعتقاد مضاعف پیدا کند لذا این مکانیسم بار فرهنگی و ترویجی و تبلیغاتی نیز دارد که از کنار آن به آسانی نمی توان گذشت.

هر دوطرف قرارداد به سود متعارف وکاهش ریسک سرمایه اعتقاد والزام دارند که یک رخداد کاملا طبیعی و بازار پسند بر اساس مولفه برد- برد می‌باشد اما در گام اول پس از ترغیب و تشویق کشاورز باید قوانین حمایتی و تامین زیر ساخت‌های این زنجیره مانند خوشه‌های صنعتی و حمایتی که بسیار حیاتی و ضروری است در تمامی ابعاد مولفه‌ها، امکانات و الزمات توسط دولت، تعاونی‌های روستایی، بانک‌های عامل و… تحقق عملی یافته تا استرس و ترس از باخت برد و یا باخت – باخت کاملا حاشیه امنیت را در بازی دوطرفه فی مابین کشاورز و خریدار کاملا تامین نمایدوچنانچه این قرارداد به نتیجه برد- برد و با مدیریت عالی به ثمر برسد مهمترین چالش کشاورزی کنونی و سایر معضلات به شکل نسبی برطرف و ادامه روند با استقبال دو سوی این معامله جایزالوفاء و جایز الاجراء روبرو شده و امنیت غذایی ویکی از مولفه‌های توسعه پایدار (همان گونه که در ابتدای این یادداشت مطرح شد) که مورد تایید وتوصیه سازمان جهانی فائو (FAO) است به منصه حضور و ظهور خواهد رسید.